فاطمه دلگشا - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان
فرهاد میثاقی - استادیار گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان

استفاده گسترده ازمنابع آب سطحی به دلیل دسترسی آسان به آن درسال های اخیرباعث گسترش آلودگی این آب ها درسطح جهانی شده است. هم اکنون، راهکاراساسی درزمینه حفاظت آب سطحی شامل ارزیابی آسیب پذیری آب های سطحی وجوددارد. مدیریت بهینه منابع آبی وحفظ وارتقای کیفیت آن ها، مستلزم وجود داد هایی درزمینه موقعیت ومقدارعوامل شیمایی آب دریک منطقه جغرافیایی معین می باشد. این مطالعه، به منظوربررسی روندکیفیت آبهای سطحی رودخانه قزل اوزون باتوجه به نتایج شاخص CWQI بااستفاده ازآزمون مان – کندال انجام شد. دراین پژوهش ، چهارایستگاه ازرودخانه قزل اوزون، بانام های بیانلو، استور، قره گونی ولیلان با 45 سال داده انتخاب شدند. نتایج آزمون مان کندال و شیب خط روند بابررسی نتایج شاخص CWQI ،که هرپارامترراجداگانه طی سالهای متمادی ارزیابی کرد، نشان داد که پارامترهای pHو HCO3 درکل منطقه عالی وبدون روند بررسی شدند. پارامترهای TDS,Ec,SAR درنقاط مختلف منطقه متفاوت ارزیابی شدنددرایستگاه بیانلو عالی و بدون روند، ولی درایستگاه استوروقره گونی مناسب، ودرایستگاه لیلان ازسال 78 به بعددارای روندمنفی و ضعیف ارزیابی شدند. Na,Cl درکل منطقه ضعیف ارزیابی شدند. درکل نتایج کلی، نشان دهنده آن است که رودخانه قزل اوزون ازسال 78 به بعددچار تنش هایی شده که روی کیفیت آن تاثیرمنفی گذاشته است. که این تنش ها نتیجه مدیریت نادرست و آلودگی های زیست محیطی هستند. کنترل هدفمند ، پایش دقیق وتجدیدنظر درشیوه های برداشت آب وارتقاء روشهای آبیاری وکشاورزی ازراهکارهای حفاظت وحمایت رودخانه قزل اوزون است. بنابراین به منظور حفاظت از منابع آب های سطحی ازلحاظ خصوصیات کیفی لازم است اقدامات جدی تر و موثرتری ازسوی دست اندرکاران صنعت آب اتخادشود

آزمون مان- کندال، CWGI ، کیفیت آب