خدیجه خلیفی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زیست دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر
نگین سلامات - استادیار گروه زیست دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر
عبدالعلی موحدی نیا - استادیارگروه زیست دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر
امیر پرویز سلاطی - استادیار گروه شیلات، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، ایران

هدف از این مطالعه بررسی تغییرات هورمون های محور هیپوفیز-گنادی ماهی شانک زردباله تحت تاثیر آلودگی خور موسی بود. بدین منظور 100 قطعه ماهی ماده شانک زردباله از پنج خور در خور موسی شامل: پتروشیمی، جعفری، مجیدیه، غزاله وزنگی جمع آوری شدند و خون گیری از ساقه دمی صورت گرفت. ایستگاه گناوه نیز به عنوان ایستگاه شاهد انتخاب شد. برای بررسی تغییرات این محور هورمون های 17- بتااسترادیول و تستوسترون(هورمون های گنادی) با روش RIA و هورمون های GTHI و GTHII (هورمون های هیپوفیزی محرک گنادی) با روش (IRMA) در پلاسمای ماهیان سنجیده شد. نتایج نشان داد که غلظت هر دو هورمون گنادی در پلاسمای ماهیان ایستگاه های مختلف به ترتیب به صورت پتروشیمی≤ جعفری≤ مجیدیه≤ غزاله≤ زنگی≤ شاهد. در حالی که غلظت هورمون های گنادوترویینی در پلاسمای ماهیان ایستگاه های پتروشیمی و جعفری بدون وجود اختلاف معنی دار بیشترین غلظت و در ایستگاه های شاهد، زنگی و غزاله کم ترین غلظت ثبت شد. هر چند که بین این ایستگاه ها نیز اختلاف معنی دار نبود. لازم به ذکر است که غلظت این دو هورمون در پلاسمای ماهیان ایستگاه مجیدیه با هیچ یک از ایستگاه ها تفاوت معنی دار نداشت. به نظر می رسد افزایش هورمون های گنادوترویینی در نتیجه تاثیر الودگی بر هورمون های استروئیدی و کاهش غلظت ان ها، و به دنبال این وضعیت اثر فیدبک منفی این هورمون ها بر هیپوفیز باشد.

خورموسی، هورمون های استروئیدی ، هورمون های گنادوترویینی، شانک زردباله