سید زین العابدین حسینی - دانشجوی دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی دانشگاه یزد
سید جمال الدین خواجه الدین - عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان
حسین آذرنیوند - عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

این مطالعه بمنظور بررسی قابلیت ها و مزایای استفاده از باند پانکروماتیک سنجنده +ETM همراه با باندهای چند طیفی و حرارتی این سنجنده که لازمه آن بکارگیری تکنیک فیوژن (ادغام داده های اهواره ای) می باشد، در مراتع منطقه چسمتان استان مازندران به وسعت تقریبی 12000 هکتار انجام شد. تصاویر مورد نظر با استفاده از نقشه های توپوگرافی رقومی با مقیاس 1:25000 زمین مرجع شدند و کلیه باندها، با باند پانکروماتیک انطباق داده شد و اندازه پیکسل های آنها برابر با 15x15 متر گردید. جهت ادغام داده ها (فیوژن) از دو روش تبدیل فضای رنگ و پاسخ طیفی استفاده شد: در روش تبدیل فضای رنگ، کلیه باندها با باند پانکروماتیک ادغام شدند ولی در روش پاسخ طیفی الگوریتم ادغام به گونه ایست که تنها باندهایی که با باند پانکروماتیک همپوشانی طیفی دارند، یعنی باندهای 2 و 3 و 4 با آن ادغام می شوند. جهت بازسازی بیشتر تصاویر از شاخص های گیاهی نیز استفاده شد. بمنظور جمع آوری اطلاعات زمینی و ارزیابی پوشش گیاهی در صحرا با توجه به نقشه های تیپ پوشش گیاهی، ابتدا 40 واحد نمونه برداری در مناطق همگن تعیین شد. سپس در هر واحد دایره ای به شعاع 20 متر درنظر گرفته شد، مختصات نقطه مرکزی با استفاده از GPS مشخص شد و 10 پلات 10x10 متر مربعی بطور تصادفی بر روی محیط دایره مستقر گردیده و در هر پلات درصد پوشش گیاهی بطور کمی برآورد گردید. در مرحله بعد ارزش های پیکسل های مربوط به واحدهای نمونه برداری (برای هر واحد 9 پیکسل) از تصاویر باندهای اولیه، باندهای حاصل از فیوژن و شاخص های گیاهی استخراج گردید. ابتدا آنالیز همبستگی و رگرسیون گام به گام بین داه های زمینی و شاخص های گیاهی انجام شد و مدل برآورد پوشش برای کل منطقه تعیین شد. ضریب تشخیص برای این معادله برابر 15/4 درصد می باشد. سپس باندهای اولیه و باندهای حاصل از فیوژن نیز وارد تجزیه و تحلیل ها گردیدند. در این مرحله نتایج به نحو قابل توجهی بهبود یافت به گونه ای که ضریب تشخیص مدل برآورد پوشش به 64 درصد افزایش یافت. این نکته خود دلیل مبرمی بر قابلیت ها و مزایای استفاده از باند پانکروماتیک و نیز بهره گیری از تکنیک فیوژن در ارزیابی پوشش گیاهی مراتع می باشد.

باند پانکروماتیک، تکنیک فیوژن، روش پاسخ طیفی، ارزیابی پوشش گیاهی، +ETM رگرسیون گام به گام، ضریب تشخیص