فرشته پاشایی کمالی - کارشناس ارشد معماری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه
میترا هنرجو - کارشناس ارشد معماری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

حمامها از آغاز در بین فضاهای معماری شهری از اهمیت بسیار برخوردار بوده اند و تقریبا یکی از مهمترین بناهای شهری پس از مسجد و مدرسه محسوب می شدند . عوامل متعددی در شکل گیری فضاها و بخشهای مختلف حمام نقش داشتند که مهمترین آن را می توان تنظیم دما ، رطوبت ، مسیر دسترسی ، قرارگیری در داخل یک بافت شهری ، آبهای روان و ایجاد راههای خروجی برای فاضلاب دانست .فضاهای اصلی هر حمام شامل سربینه ، میاندر و گرمخانه است . قرار گیری فضاهای مختلف از نظم خاصی برخوردار بوده است ، نخست فضای ورودی در ارتباط مستقیم با فضای خروج قرار می گرفت و پس از آن سربینه که از نظر مساحت و تزئینات از سایر فضاها مشخص تر بوده است و عموما در اطراف آن سکوهای نشیمن و رختکن و در بالای سقف گنبدی شکل آن انواع نورگیر قرار داشت ارتباط سربینه با گرمخانه از طریق میاندر صورت می گیرد که معمولا سرویسهای بهداشتی در این محل قرار داشت . گرمخانه شامل خزینه آب گرم و فضای شستشو قرار داشت