مازیار حسینی - رئیس مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران
شاهین محمدی یگانه - رئیس مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران
بیژن یاور - کارشناس مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران

از آنجاییکه زلزله اغلب با آشفتگی و ب نظمی همراه است، عملیات جستجو و نجات بعنوان بخشی حیاتی از فرآیند مقابله نیازمند مدیریتی قوی و کارآمد می باشد. با بررسی و مطالعه در حوادث گذشته، استانداردهایی تجربی برای کنترل و هدایت عوامل و امکانات تخصصی جستجو و نجات درحوادث گسترده تدوین گشته است. سیستم ICS؛ سیستم فرماندهی حادثه امکان استفاده از حداکثر منابع را در کمترین زمان ممکن فراهم نموده است. سیستم فرماندهی حادثه با هفت عنصر اصلی شامل: زبان مشترک، ساختار مشترک، سیستم و تجهیزات ارتباطی جامع، محدوده قابل کنترل، طرح عملیاتی کامل، ساختار قابل انعطاف و مدیریت جامع منابع سعی دارد تا با ایجاد یک ساختار فرماندهی واحد و قابل انعطاف، قابلیت استفاده بهینه از منابع را با حداقل پراکندگی فعالیتها در جهت پاسخگویی به حوادث گسترده فراهم نماید. بطورکلی در عملیات جستجو و نجات،فرآیند مقابله دریک چرخه شش مرحله ای قابل پیش بینی می باشد که به ترتیب شامل: پیش طراحی، اخطار(مرحله آگاهی از حادثه) ، برنامه ریزی، اجرای عملیات، تعلیق در عملیات و مستندسازی می باشد. ارزیابی صحنه و برنامه ریزی عملیات مقابله قبل از وقوع زلزله تعریف می شوند این مجموعه شامل ؛ ارزیابی محیط عملیات ، برنامه ریز، مشخص کردن منابع مورد نیاز و تعیین منابع در دسترس محلی میباشد. تجارب گذشته نشان داده است که پس از وقوع زلزله، بطور طبیعی؛ واکنش اولیه (عکس العمل خودبخودی نجات در سطح توسط مردم) ، سازماندهی های محلی داوطلبانه و نجات از طریق نفوذ از داخل حفرات و منافذ زیر آوار را خواهیم داشت.