مبانی فقهی و حقوقی احترام به حق مکتسب

احترام به حقوق مکتسب اشخاص همواره و در طول تاریخ پر از فراز و نشیب زندگی بشر در پهنه هستی از آرمانهای انسانهای عدالتخواه بوده است. مبانی چنین حقی را می توان در قوانین، عرف و عادت معمول در اجتماع انسانی و اصول و موازین اخلاقی و حقوقی پیدا کرد در فقه اسلامی نیز هرچند احترام به حق مکتسب به مفهوم امروزی آن سابقه ای نداشته و دلیل آن نیز مطرح نبودن بحث تعارض قوانین بوده با این وجود مبانی چنین حقی را می توان در اصل استصحاب و برخی از قواعد فقیهی از قبیل دفع مفسده اولی من جلب مصلحت، المشقه تجلب التیسر، لایدفع الضرر باضرار الغیر، قد لایملک شیئا یملک ان یملک، الحق القدیم لا یبطله الشیء الحق للمتقدم، جب، سبق و... جستجو کرد. و شناسایی مبانی آن در حقوق بین الملل خصوصی اهمیت خاصی پیدا می کند. هدف ما در این نوشتار بررسی مبانی مذکور در فقه و حقوق می باشد.

کلیدواژه ها:

حق مکتسب ، حقوق انتقالی ، تعارض قوانین ، بما سبق نشدن قوانین ، اثر فوری قانون