مسلم پرتو - استادیار، دکتری تخصصی روان شناسی سلامت، گروه سلامت و تربیت بدنی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش

توجه به توصیف روندی که عقاید و رهیافتهای دینی به خودآگاهی می رسند و تحولاتی که از کودکی تا بزرگسالی می یابند، از همان آغاز برای روانشناسی دین مطرح بوده است. بررسی تحولی جهت گیری مذهبی درونزاد و برون زاد در دانش آموزان دوره راهنمایی و متوسطه هدف پژوهش حاضر است. روش: جامعه آماری پژوهش حاضر، دانش آموزان پسر و دختر پایه سوم راهنمایی و سوم متوسطه شهر تهران را شامل می شود که در مجموع 316 نفر 610 نفر برای پایه سوم راهنمایی و 621 نفر برای پایه سوم متوسطه از آنها با روش تصادفی به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. اطلاعات و داده های لازم با استفاده از مقیاس جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی ROS گرد آوری شدند. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان دادند که در جهت گیری مذهبی درونی تفاوت بین دانش آموزان سوم متوسطه و سوم راهنمایی از نظر آماری معنادار است و دانش آموزان متوسطه نسبت به دانش آموزان راهنمایی در سطح بالاتری قرار دارند. اما در جهت گیری مذهبی بیرونی تفاوتی بین دو گروه مشاهده نشد. هم چنین، بین نمرات جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی همبستگی مثبت معنادار مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش از دیدگاهی حمایت می کنند که براساس آن پدیدآیی جهت گیری مذهبی درونی و تقویت آن به سازمان یافتگی و درونی شدن عقاید، باورها و ارزش های دینی و شکل گیری ساختارهای عقلانی تجربه دینی بستگی دارد. هم چنین، بخش قابل توجهی از افراد مورد مطالعه در رویکردشان نسبت به دین تمایزهای قطعی و مشخص به عمل نیاورده اند، و به صطلاح مذهبی نامتمایز هستند

جهت گیری مذهبی درونی، جهت گیری مذهبی بیرونی، تحول، دانش آموزان