اباالفضل سلیمیان - کارشناس ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد، یزد، ایران
محسن افخمی مهرجردی - کارشناس ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت، یزد، ایران
عبدالله صدیقیان - دکتری فقه و حقوق، استادیار و عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد، یزد، ایران

حضانت، نگهداری و تربیت طفل است به گونه ای که صحت جسمانی و تربیت وی تأمین گردد، و از آنجایی که کودکان به دلیل ناتوان بودن در تأمین نیازهای جسمی، روانی و مالی خود نیازمند حمایت جامعه می باشند، جامعه نیز بر اساس این اماره که والدین کودکان مناسب ترین افراد برای نگهداری و پرورش آنها هستند این وظیفه را متوجه والدین می نماید و والدین مکلف هستند که از این موهبت الهی و ودیعه اجتماعی به شایستگی مواظبت کنند. لذا هر کودکی به دلیل اقتضاء جسمی و روحی نیاز به نگاهداری و تربیت دارد و با تولد هر کودک، مسئولیت جدیدی بر عهده هر یک از والدین اضافه می گردد که یکی از این مسئولیت های خطیر، مسئله حضانت و نقش والدین در نگهداری و تربیت کودک است به طوریکه اگر کودک به علت حضانت نادرست والدین و عدم توجه و یا قصور آنها صدمه ای ببیند و یا به دیگران زیان برساند، پدر و مادر خطاکار به سبب کوتاهی و تقصیری که مرتکب شده اند مسئول جبران تمام خساراتی هستند که از سوی فرزندان آنان به دیگران وارد می شود و به استناد قانون، کسی که حضانت را بر عهده دارد به دلیل تقصیر در نگهداری و تربیت می بایست زیان وارده را جبران کند و در فرضی که پدر و مادر با هم به سر می برند و به اشتراک حضانت از کودک خود را بر عهده دارند باید پذیرفت که در برابر زیاندیده مسئولیت تضامنی دارند. بنابراین مسئله نگاهداری و تربیت اطفال و اداره امور مالی و معنوی آنان باید یکی از مسائل مهم حقوقی و اجتماعی به شمار رود. با توجه به اینکه قانونگذار در مواردی که وضع قانون نموده، هدف حمایت از کودک را مد نظر داشته ولی با این حال می طلبد که در این زمینه ها انعطاف بیشتری از خود نشان دهد و با تصویب قوانین جدید نیازهای حقوقی اجتماع را مرتفع سازد. از طرف دیگر تصویب قوانین به تنهایی جوابگوی مسئولیت اجتماع در برابر کودک نیست بلکه قانونگذار و نهادهای مسئول باید راهکارهایی را پیش بینی کنند تا در صورتی که والدین و افراد مسئول در امر حضانت، اقدامات لازم را به طور کامل و صحیح انجام ندادند مورد پی گیری و باز خواست قرار گیرند.

حضانت کودک تقصیر مسئولیت جبران خسارت