سعیده اکبری - کارشناس ارشد سازه های آبی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
سارا سینا - کارشناس آبیاری دانشکده کشاورزی دانشگاه ساری
علی حسین زاده دلیر - استاد گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز
داود فرسادی زاده - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز

اثرات انسانی بر ویژگیهای رودخانهها منجر به بروز عکس العمل از طرف رودخانه میشود. در این راستا احداث پایه های پل بر روی رودخانه تغییر در شرایط طبیعی آن قلمداد میشوند. این تغییر در شرایط طبیعی رودخانه بصورت آبشستگی موضعی ظاهر میشود. از این رو تحقیقات وسیعی برای دستیابی به روشهایی که بتوان آبشستگی موضعی را کنترل و مقدار آن را کاهش داد، انجام می- پذیرد. در این تحقیق با هدف کاهش اثرات آبشستگی موضعی با سنگچین در اطراف دو پایه پل به صورت ردیفی و پشت هم در جهت جریان و تکیهگاه مقابل آن مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور کنترل آبشستگی یک بار در اثر وجود سنگچین و باردیگر در اثر وجود فیلتر تحتانی آن انجام شد و مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفت. در این راستا با ساخت مدلی از پایه های پل و قرار دادن آنها در بستری با رسوبات با دانه بندی مشخص مطالعات آبشستگی موضعی تحت جریان آب زلال مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که زمانی که از سنگچین برای کنترل و حفاظت پایهها و تکیهگاه استفاده شد عمق آبشستگی به میزان 06 درصد کاهش مییابد در حالیکه وقتی فیلتر در قسمت زیرین سنگچین قرار داده شد آبشستگی به میزان 166 درصد کنترل گردید و سطح بستر به طور کامل محافظت گردید.

آبشستگی موضعی، تکیهگاه، سنگچین، فیلترتحتانی ، گروه پایه