سیدعلیرضا یوسفی کلاته ساداتی - کارشناسی ارشد مهندسی اکتشاف نفت، دانشگاه تهران
بهزاد مهرگینی - دانشجوی دکتری مهندسی اکتشاف نفت، دانشگاه تهران
حسین معماریان - عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی معدن دانشگاه تهران

ژئومکانیک نفت شاخه ای از علوم زمین است که به شناخت، کنترل و مدلسازی رفتار سنگ در اعماق زمین در اثرتغییراتی نظیر دما، فشار منفذی، سیالات منفذی و غیره می باشد. امروزه اهمیت مطالعات ژئومکانیکی در طول عمر یکمیدان از اکتشاف تا مراحل ازدیاد برداشت کاملا شناخته شده و یکی از مهمترین مطالعات به حساب می آید. مدلهایژئومکانیکی عمدتاٌ به دو دستهی یک بعدی و سه بعدی تقسیم میشوند. ساخت مدل ژئومکانیکی یک بعدی با استفاده ازداده های درون چاهی انجام میگیرد و ساخت مدل های سه بعدی به دو شیوه درون یابی مدل های یک بعدی یا وارونسازی اطلاعات لرزه ای. در این مطالعه که بر روی یکی از میادین گازی ایران انجام شده است، امکان سنجی استخراج برخیویژگی های ژئومکانیکی با استفاده از اطلاعات لرزه ای در محدوده مورد مطالعه بررسی شده است. از اینرو در ابتدا بااستفاده نتایج آزمون های آزمایشگاهی مدل های یک بعدی ژئومکانیکی در دو چاه ساخته شد. در ادامه پس از مطالعه وبرخی پردازش های ابتدایی بر روی داده های لرزهای، فرآیند وارون سازی دامنه در برابر دورافت بر روی این داده ها انجامگرفت. پس از استخراج برخی نشانگرهای لرزه ای ارتباط مناسبی بین خصوصیات ژئومکانیکی و این نشانگرها برقرار شد. درخاتمه مدل ژئمکانیکی مبتنی بر اطلاعات لرزه ای ساخته شده و نتایج آن در محل چاه دیگر بررسی شد. نتایج نشان داد کهاین مدل از دقت قابل قبولی در برآورد پارامترهای ژئومکانیکی برخوردار است.

مدل سه بعدی ژئومکانیکی، نشانگرهای لرزه ای، وارون سازی