منوچهر توسلی نائینی - استادیار گروه حقوق دانشگاه اصفهان-
سمانه سادات حسینی یزدی - کارشناس ارشد حقوق بین الملل-

از جمله سئوالات مهمی که در سال هاى اخیر به وفور بین اقتصاددانان مطرح شده ، این است که چرا کشورهاى صاحب درآمدهاى نفتى با وجود حجم قابل توجه این درآمدها- که در نگاه اول عامل مهمى براى تجهیز منابع سرمایه اى به شمار مى آید ، از رشد اقتصادى مناسبی برخوردار نیستند. لذا با توجه به این که منابع طبیعی به طور مستقیم و ذات ا نمی تواند مانع رشد اقتصادی شود، به نظر می رسد این پدیده از طریق کانال هایی – همانند نوسانات شدید بازار جهانی نفت- افزایش قیمت نسبی کالاهای غیرتجاری)غیر قابل مبادله( نسبت به کالاهای تجاری)قابل مبادله(ودرنتیجه لطمه خوردن به بخش صنایع وکشاورزی-ضعف مهارت های شغلی وبی توجهی به سرمایه ی انسانی، به صورت غیر مستقیم موجب بروز برخی انحرافات در عملکرد اقتصاد های متکی بر منابع شده است و در نتیجه طبق نظریه نفرین منابع و پارادوکس فراوانی، متاسفانه این کشورها در مقایسه با کشورهایی که فاقد منابع نفتی هستند از توسعه و رشد اقتصادی کمتری برخوردار بوده اند.وفور منابع نفتی وصادرات آن موجب بروز برخی آثار منفی بر روند توسعه این گونه کشورها شده است که از جمله می توان پایین بودن شاخص های رفاه اجتماعی- رشد اقتصادی کمتر از انتظار- متنوع نشدن ساختارهای اقتصادی وسطوح بالای فقر ونابرابری را نام برد. با این وجود کشورهایی هم هستند که با داشتن درآمدهای نفتی کلان توانستند از آثار منفی پدیده نفرین منابع فاصله گرفته وبرعکس موجبات رشدوتوسعه اقتصادی خودرا فراهم کنند

درآمد ،نفت ، توسعه ،نفرین منابع ، کشورهای صادر کننده نفت