جعفر بحرانی - بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

درکشاورزی مفهوم اثرات مضرفه یک گیاه زراعی برروی رشدونموگیاه دیگر اززمانهای سابق مشخص بود بطوریکه تئوفر اسنوس مورخ یونانی دربیش از2000سال پیش اثرات ممانعت کنندگی برخی ازگیاهان را برروی یکدیگر مشاهده کرد ولی تا پیش ازاوایل قرن اخیر پژوهشهایی درزمینه تایید این موضوع صورت نگرفت دراوایل این قرن نشان داده شد که مواد مترشحه ازریشه های گیاهان ممکن است مانع رشد گیاهان دیگر شوند اللوپاتی ازدوواژه یونانی به معنی زیان متقابل تشکیل شده ولی دراصل به معنی اثرات مضره گیاهان برروی جوانه زدن و رشد سایر گونه های گیاهی می باشد بخش عمده ای ازپژوهشهای اللوپاتی شامل تاثیر بقایای گیاهی درحال پوسیدن برروی گیاهان بعدی کشت شده می باشد که امروزه درسیستم های زراعت مالچ کلش باسیستم های حداقل یا بدون خاک ورزی به منظور ایجادکشاورزی پایدار توسعه یافته است موادمضرفه حاصل ازبقایای گیاهی میتواند ازجوانه زدن بذور و رشد گیاهچه های سایرگونه ها ممانعت بعمل آورد هراندازه شرایط محیطی جهت تجزیه موادمساعدتر باشد به همان انداز نیز تاثیر موادفیتوتوکسین تولید شده درممانع ازرشد کمتر خواهد بود موادحاصل ازگراس ها به مراتب کمتر ازبقولات برروی رشد سایرگیاهان تاثیر میگذارند بهمین ترتیب کشت ممتد بسیاری ازگیاهان بویژه بقولات دریک زمین معین موادسمی مهارکننده رشد را افزایش میدهد درمواردی مشخص شده است که با افزایش کودهای شیمیایی مکانیسم اللوپاتی درگیاهان ازبین میرود باتوجه به افزایش بهای کودهای شیمیایی درسالهای اخیر استفاده ازبقولات درتثبیت بیولوژیکی ازت افزایش خواهد یافت و بسیاری ازاین گیاهان نیز دارای اثرات اللوپاتیک هستند