هوشنگ آلیاری - دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

استفاده ازگیاهان دارویی برای درمان بیماریها قسمت کوچکی ازتاریخ تمدن بشریت را تشکیل میدهد اثرمداوایی گیاهان دارویی که درسال 1933 با معیارهای علمی به اثبات رسید اهمیت این گیاهان را درفیتوتراپی مشخص نمود بطوریکه موادموثره مهمترین گیاهان دارویی که امروزه نیز درطب نوین مصرف میشوند موردتایید اکثریت فارماکوپه های معتبر جهان واقع شده اند هرچند که مقادیر زیادی ازداروهای مصرفی دنیا بطور سنتتیک تولید میشوند ولی تخمینا ازکل احتیاجات دارویی حدود 60درصد توسط جمع اوری ازمنابع طبیعی گیاهی تامین میگردد این چنین برداشت بدون کاشت طی قرون و اعصار برخی ازگرانترین ذخایرژنتیکی دارویی جهان را ازبین برده و یا درمعرض نابودی قرارداده است به علاوه طی دهه های اخیر مقاومت دربرابر مصرف داروهای شیمیایی بعلت بروز عوارض جانبی بطور چشمگیری درحال ا فزایش است درنتیجه جمع اوری هرچه بیشتر دارو ازمنابع طبیعی بویژه گیاهان دارویی فزونی می یابد تدابیربازدارنده ازجمله حراست ازگیاهان دارویی کمیاب لیست قرمز منع واردات گیاهان دارویی خودرو حفظ گونه های دارویی معاهده واشنگتن و غیره ازجمله قوانینی هستند که نتیجه مطلوبی درپی نداشته اند ازطرفی امروزه موسسات داروسازی طالب گیاهان دارویی یکدست و استاندارد بامواد موثریکنواخت و معینی می با شند این ویژگیها درگیاهان خودرو به جهت وجود تنوع ژنتیکی و متفاوت بودن شرایط محیطی زمان برداشت و روشهای خشکانیدن وجود ندارد درصورتی که خصوصیات فوق درگیاهان دارویی زراعتی بدلیل یکنواخت بودن اکثر عوامل فوق قابل حصور است زراعی نمودن گیاهان دارویی و متداول کردن زراعت آنها درکشورهای پیشرفته دراوایل قرن فعلی طرح ریزی شده است