تغییرات الگوی ارتباط فضائی وتزئینات درمسکن تهران از دوره قاجار تا پهلوی

ارتباطات فضائی در مسکن امروز که تاثیر بسیاری روی عملکرد افراد و آسایش آنها خواهد داشت نقش کلیدی در طراحی واحدهای مسکونی ایفا میکند.از سوی دیگر شهر نمایشی از هویت افراد جامعه است، با مطالعه پیشینه و هویت ایرانی کم رنگ شده مان جوانب زندگی که البته شامل هویت شهرو مسکن مان نیز میشود،رنگ با اصالت و کهن ایرانی اسلامی بخود میگیرد. راه پالایش معماری بیمار امروز، ریشه در فرهنگ کهن از دست رفته ما دارد. ایران و ایرانی در مسیری قرار گرفته که سر چشمه در انقلاب صنعتی اروپا و تقلید کورکورانه از ظواهر فریبنده غرب دارد. عقبماندن سبکهای معماری ایران از پیشرفت غرب و بوجود آمدن شکاف زمانی زیاد، در قرن 19 ،معماری مدرن جایگزین معماری کلاسیک شد در حالیکه در ایران نیاز به جهش از باروک به مدرنیسم دیده میشد. حتی تا آستانه جنگ جهانی دوم و پس از آن باروک ایرانی همراه با سبک مدرن در تهران مشهود بود. با مطالعه خانه های قدیمی تهران و بررسی روابط فضائی وتزئینات آنها، الگوهای ارتباط فضائی را بدست میاوریم چون ارتباط فضائی روی جنبه های دیگر زیستی نیز موثر است، تاملی بیشتر نیاز است و به تشخیص هویت بنا که تا چه اندازه ایرانی اسلامی است کمک میکند.روش انجام این پژوهش از نوع تاریخی و توصیفی-تحلیلی با انتخاب نمونه موردی با استناد به گزارشات سازمان میراث فرهنگی از خانه های قدیمی تهران دوره قاجار و پهلوی است و به بررسی تغییرات در طراحی میپردازد ،چرائی وقوع این تغییرات و همچنین تحلیل پلانها و عکسهای بجای مانده از این بناها کمک به بررسی تغییرات مسکن در این ادوار میکند، دوره ای که نقطه عطفی در تاریخ تهران بوده است. تحولات این دوره متاثر از تحول کلی اندیشه ای است که ظهور آن در معماری پدیده تفکر برونگرایی در مقابل مهمترین صفت معماری گذشته ما درون گرایی است.

کلیدواژه ها:

ارتباط فضائی ، تزئینات ، خانه های قدیمی تهران ، قاجار ، پهلوی