زینب مقدوری - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری ، دانشگاه علم و صنعت ایران
مجتبی نبوی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری ، دانشگاه علم و صنعت ایران
مهدی حمزه نژاد - استادیار و عضو هیات علمی، دانشگاه علم و صنعت ایران

امروزه هتل ها و اقامتگاه های متعددی با توجه به استاندارد های متفاوت برای سفر ساخته میشوند و چگونگی تحقق اصول اسلامی در آنها همیشه مورد سوال است . با توجه به تاکید ویژه دین اسلام به بناهای عام المنفعه ای چون مدرسه ها ، حمام ها، تیمچه ها، بازارها، پل ها و بخصوص رباطها وکاروانسراها این سوال ایجاد می شود که اصول و مفاهیم والای اسلامی ، ما را به چه نوع معماری ای برای فضای اقامتی راهنمایی می کند ؟ چه معماری ای با چه ویژگی هایی متناسب با اصول اسلامی برای اقامتگاه است ؟ و اینکه معماری گذشته و امروزه ی اقامتگاه های شهر اسلامی چقدر به این اصول نزدیک است ؟ هدف پروژه حاضر بررسی ویژگی های فضاهای اقامتی)هتل و کاروانسرا( از نگاه احادیث و استخراج اصولی دراین راستا است . نویسنده با روش تحلیل و استدلال متون دینی ، در صدد پاسخ به این سوال است که فضای اقامتی از دیدگاه اسلام چه ویژگی هایی دارد ؟ از تحلیل آیات و روایات . بدست آمد که دین اسلام از 6 منظر طراحی فضای اقامتی را مورد ارزیابی قرار داده که عبارتند از : 7.زمین 2 . سلامت محوری 1 . اقتصادی 4 اجتمایی 5. پاسخ دهنده ی نیازهای سفر 6. حس مکان . سپس با روش مورد پژوهی کاروانسرای دیرگچین و هتل پدیده ی شاندیز مورد تحلیل و 16 قرار گرفته اند که - بررسی قرار گرفته و مطابقت آنها با اصول استخراج شده ارزیابی شده است .هر دو از نظر اسلامی بودن در بازه ی بین 66 نشان از این دارد که اصول اسلامی در هر دو تاحدی رعایت شده است . با در نظر گرفتن تفاوت تاریخی بین این دو اقامتگاه کاروانسرای دیر گچین با اصول اسلامی تطابق بیشتری دارد و اسلامی تر محسوب می شود

هتل، کاروانسرا، اقامتگاه ، شهر اسلامی ، دیدگاه اسلامی