دلایل ورود گنبد به معماری مساجد ایرانی

مسجد شاخص ترین بنای معماری در شهرهای اسلامی است. غالبا مناره و گنبد نماد وجودی مسجد در شهر های اسلامی هستند. هر چندتعریف مسجد متفاوت با عناصر وابسته به معماری است و داشتن گنبد یا مناره شرط وجودی مسجد نمی باشد ، ولی امروز گنبد، به عنوان یک مشخصه ی اصلی مساجد پذیرفته شده است. هدف این مقاله یافتن پاسخی برای این سوال است که با عنایت به مسائل گفته شده، زمینه های ظهور عنصر گنبد در معماری مساجد ایرانی چه بوده است؟ برای فرض اینطور متصور می شود، در زمان پیدایش گنبد دلیل وجود آن نیاز به فضای معماری برای مقابل محراب بوده است ولی با گذشت زمان دلایل مذهبی و سیاسی در کنار استفاده از آن بعنوان عنوان نماد،از مهمترین دلایل وجودی گنبد در معماری مساجد بوده است،این مقاله که از نوع بنیادی نظری است، با روش تفسیری تاریخی و با استناد به منابع تاریخی و مطالعات میدانی مورد مطالعه قرار گرفته است. - - در نهایت ضمن اثبات فرضیه،این تحقیق نشان داد که تداوم استفاده از گنبد در معماری مساجد، مبتنی بر نیازهای مسلمانان برای داشتن نمادهای اسلامی در شهرهای خود بوده است.

کلیدواژه ها:

معماری مسجد ، گنبد ، نمادشناسی گنبد