عباد روحی - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل – دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)

دیوان بین المللی دادگستری پس از 14 سال رسیدگی به دادخواست مورخ 20 مارس 1993 دولت بوسنی و هرزگوین علیهیوگسلاوی (صربستان و مونته نگرو) در خصوص اجرای کنوانسیون منع و مجازات جرم نسل کشی، رأی خود را صادر نمود. دراین رسیدگی دیوان با مسائل حقوقی و تاریخی مختلفی روبرو می شود که محاکمه را به درازا می کشد. رأی مذکور از جنبه هایمختلفی دارای اهمیت ویژه می باشد و با توجه به جنبه های کیفری و حقوقی وقایع مربوط به فجایع و جنایات ارتکابی در بوسنیو رسیدگی های کیفری در دیوان بین المللی کیفری ویژه یوگسلاوی سابق این موضوع اهمیت مضاعفی پیدا می کند. در اینپرونده خواهان از دیوان می خواهد تا در خصوص نقض کنوانسیون منع و مجازات نسل کشی 1948 مجمع عمومی سازمان مللمتحد و جرائم بین المللی دیگری که در شرح دادخواست آمده بود، خوانده را محکوم نماید. دیوان با موارد و مسائل بسیار زیادیروبرو شد که در نوع خود بی سابقه می باشد. علاوه بر آن رأی صادره انتقادات بسیاری را نیز به دنبال داشت. علیرغم پیچیدگیهای زیادی که که در تعیین هویت خوانده و مسائل مربوط به جانشینی دولت ها وجود داشت، دیوان بالاخره توانست در 26فوریه 2007 رأی ماهوی خود را صادر کند و خوانده را نه به خاطر ارتکاب نسل کشی، بلکه به خاطر عدم جلوگیری از ارتکابآن مسئوول شناخت. این نوشتار به بررسی تحلیلی رأی ماهوی مذکور پرداخته و آن را از نقطه نظر پوزیتیویستی مورد ارزیابی قرار می دهد.

دیوان بین المللی دادگستری، بوسنی و هرزگووین، یوگسلاوی، نسل کشی، پوزیتیویسم