شهره پیمان فرد - دانشجوی کارشناسی ارشدمیکروبیولوژی ،آزمایشگاه بیوتکنولوژی میکربی، بخش میکروبیولوژی، دانشکده زیست شناسی، پردیس علوم ، دانشگاه تهران،تهرا
جواد حامدی - دانشیار،آزمایشگاه بیوتکنولوژی میکربی، بخش میکروبیولوژی، دانشکده زیست شناسی، پردیس علوم ، دانشگاه تهران،تهران،ایران
اصغر حیدری - استادیار ،بخش بیماری شناسی گیاهی ، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، بزرگراه چمران، تهران،ایران

میکروارگانیسم های خاک اهمیت زیادی در کنترل قارچ های بیماری زای گیاه دارند. در این میان، اکتینومایست ها به دلیل توانمندی بالا در تولید انواع متابولیت های ثانویه از جمله ترکیبات ضد قارچ و پراکندگی گسترده در خاک به عنوان عواملکنترل زیستی وسیع الطیف در برابر قارچ های بیماری زای گیاه مورد بررسی قرار گرفته اند. در این مطالعه به منظور دست یافتن به سویه های اکتینومایست آنتاگونیست قارچ های بیماری زای گیاه ا ز خاک های ریزوسفری مناطق مختلف ایران نمونه برداری انجام شد. نمونه های خاک تحت 3 نوع پیش تیمار قرار گرفتند. روش سنجش کراس-پلاگ اصلاح شده به عنوان کار برده شد. در مرحله بعد سنجش تولید ترکیب ضد قارچ در محیط مایع با Ralsotnia solani غربالگری اولیه در مهار رشدروش انتشار از سیلندر و همچنین سنجش فعالیت عصاره های آلی استخراج شده با روش انتشار از سیلندر انجام شد. به منظور Fusarium solani ، Penicillium digitatum تعیین گستردگی طیف اثر، فعالیت ضدقارچی سویه های منتخب، علیهسنجیده شد. همچنین تاثیر این سویه ها بر میزان جوانه زنی بذر گیاه انجام شد. 1146 جدایه با Fusarium oxysporium و به دست آمد.در غربالگری اولیه از بین 600 جدایه، در 109 جدایه MGA-SE agar استفاده از محیط کشت جداسازیمنطقه ی مهار رشد در پلیت های سنجش مشاهده شد. انجام آزمایشهای شناسایی بر روی سه سویه برتر نشان داد که سویه متعلق به UTMC و 01438 UTMC متعلق به اکتینومایست های کمیاب وسویه های 01437 UTMC ی 01436استرپتومایسس ها هستند. نتایج این پژوهش نشانگر کارآمدی جدایه های بومی برای کاربردهای بیوتکنولوژیک و استفاده به عنوان عوامل مبارزه زیستی هستند. آزمایش های فراتر شامل شناسایی پلی فازی این باکتری ها و همچنین خالص سازی و شناسایی متابولیت های موثر آنها در دست اقدام است.

اکتینومایست، اکتینومایست های کمیاب، استرپتومایسس، قارچ های بیماریزای گیاه، مبارزه زیستی