علیرضا شعبانی نژاد - به ترتیب دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی و استادیار گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهرود،
مریم عجم حسنی - به ترتیب دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی و استادیار گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهرود
بهرام تفقدی نیا - استادیار گروه گیاه پزشکی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران

شب پره موم خوار بزرگ یکی از آفات بسیار مهم محصولات انباری و کندوهای عسل است. برای کنترل آن از سموم شیمیایی استفاده میشود. در صورت استفاده نامناسب از سموم مشکلات جدی زیست محیطی و همچنین عوارض مزمنی بر روی سلامت انسان ایجاد میشود. با استفاده بهینه از این مواد خسارت این آفت کاسته میشود. منظور از استفاده بهینهانتخاب الگوی صحیح و به کارگیری روش های مناسب در مصرف سم است. در این پژوهش از روش رویه پاسخ به منظور تعیین نقاط بهینه مصرف سم دلتا مترین جهت دستیابی به بیشینه مرگ و میر با کمترین دز مصرفی مورد بررسی و تاثیر فاکتورهای درجه حرارت ( 35-25 درجه سلسیوس) ، رطوبت (80-70 %) و دز مصرف ( 500-200 میکرولیتر) بر روی میزان مرگ و میر لارو سن پنجم شب پره موم خوار مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایشات بر اساس طرح کامپوزیت مرکزی با در نظر گرفتن سه سطح شامل نقاط مرکزی و محوری برای هر یک از فاکتورهای یاد شده، در سه تکرار برای افزایش دقت انجام شد. نتایج حاصل از هر آزمایش توسط تجزیه آنالیز واریانس ( ANOVA ) مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس آزمایشات انجام شده شرایط بهینه کمترین دز مصرفی جهت حصول بیشینه مرگ و میر 7.48 عدد لارو سن پنج به ترتیب دمای 25 درجه سلسیوس، رطوبت 70% و دز مصرفی 200 میکرولیتر در 1000 سی سی آب تعیین گردید. مدلی که پس از انجام آزمایش ها ارائه شد بیانگر تاثیرات خطی معنی دار دز مصرفی و عبارت درجه دوم رطوبت روی مرگ و میر لارو سن پنج شب پره موم خوار بزرگ است.

روش سطح پاسخ، شب پره موم خوار بزرگ، طرح کامپوزیت مرکزی