ابراهیم تامولی طرفی - دانشجوی کارشناسی ارشد،گروه گیاهپزشکی،دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
علی اصغر سراج - دانشیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
علی رجب پور - استادیارگروه گیاهپزشکی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

مینوز گوجه فرنگی Tuta absoluta یکی از آفات مهم گیاهان خانواده بادمجانیان و آفتی الیگوفاژ است. این آفت اولین بار در سال 2006 از مزارع گوجه فرنگی اسپانیا گزارش گردید و از آن سال به بعد در سایر کشورهای اروپایی، افریقایی و آسیایی از جمله ایران انتشار یافت. به دلیل اهمیت بالای خانواده بادمجانیان در اقتصاد کشاورزی و از طرفی خسارت فوق العاده زیاد این آفت، ترجیح تخم ریزی T.absoluta روی 4 گیاه گوجه فرنگی ( رقم CH falat )، سیب زمینی (رقم Marfona)، بادمجان (رقم Roand darioun-623) و فلفل (رقم Demaz) در جهت اجرای برنامه دقیق مدیریت تلفیقی آفت، مورد مطالعه قرار گرفت. جمعیت وحشی آفت از مزارع گوجه فرنگی خوزستان جمع آوری گردید. سپس برای 1 نسل در شرایط دمایی 1 ± 25 درجه سانتی گراد ، رطوبت نسبی 5 ± 60 % و روشنایی:تاریکی 16:8 ساعت پرورش داده شد. برای انجام آزمایشات ابتدا گلدان های 4 گیاه مورد مطالعه به صورت دایره ای شکل درون قفسه فلزی که با پارچه کریستالی (ململ) پوشانده شده، قرار داده شدند. سپس 15 شبپره ماده تخم گذار درون قفس رها سازی و پس از 96 ساعت حذف و تعداد تخم قرار داده شده روی برگ هر گیاه میزبان به تفکیک شمارش گردید. آزمایشات در 5 تکرار در قالب طرح فاکتوریل انجام شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد، بیشترین تخم ریزی روی سطح روئی و زیری برگ گوجه فرنگی ( 28/20 و 4/00 عدد ) و کمترین تخم ریزی روی سطح روئی و زیری برگ فلفل ( 3/00 و 0/00 عدد ) ثبت گردید. از طرفی آزمون ANOVA اختلاف معنی داری را بین تخم ریزی روی سطح روئی و زیری برگ های میزبان های مذکور نشان میدهد. از این اطلاعات می توان در جهت اجرای کنترل بیولوژیک علیه آفت استفاده کرد.

ترجیح تخم ریزی، بادمجانیان، Tuta absoluta