مستوره قلی پور - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری؛ مدرس گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
صدف خیرالدین - دانشجوی دوره کارشناسی شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
بهناز حبیبی - دانشجوی دوره کارشناسی شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
پوریا علایی - دانشجوی کارشناسی مهندسی شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

شهرداری یک نهاد عمومی است که هدف اصلی آن اداره امور شهری به نحوی است که ساکنان آن بتوانند براساس معیارهای مورد قبول،زندگی مناسبی در آن داشته باشند. حجم گسترده تعاملات شهرداری چالش های پرشماری در رابطه با شهرداری وشهروندان را به وجود می آورد. از یک سو تعداد زیادی از شهروندان، شهرداری را مسئول کاستی های موجود در شهر می دانند. از سوی دیگر بسیاری از مدیران شهری، همکاری نکردن شهروندان را زمینه ساز گسترش کاستی ها در ارائه خدمات می پندارند. به این ترتیب، اداره کلانشهر مشهد با جمعیتی نزدیک به 2815541 نفر(سال 1390 ) بدون حضور لایه های مختلف مردمی، بدون مشارکت و همکاری شهروندان دشوار خواهد بود. به نظر می رسد با استفاده از مشارکت وحضور فعال مردم درعرصه مدیریت شهری می توان نیروی نظارتی مجموعه هایشهرداری را تا حد قابل قبولی ارتقاءداد. امروزه برای حل مشکلات شهرنشینی،رهیافت توسعه ی اجتماعات محله ای با تاکید بر پایداری شهری با رویکردی مردم محور در مدیریت شهری جایگاه ویژه ای یافته است. نمود چنین تفکری،اجرای طرح شوراهای اجتماعی محلات شهر مشهد از سال 1391 در چارچوب 157 محله این شهر است. با توجه به تازگی این طرح در کلانشهر مشهد و قدمت کم بحث مشارکت های محلی در مدیریت شهری معاصر ایران، ضرورت ارزیابی سازوکار این اجتماعات شامل: شرح وظایف و حیطه اختیارات، تعداد و نحوه انتخاب اعضا، ویژگی ها و شاخصههای اعضا، کمیت و کیفیت برگزاری جلسات و... از دیدگاه مردم و مسئولان ضروری به نظر می رسد. در این نوشتار، معیارهای اصلی پژوهش با استفاده از پرسشنامه بسته(طیف لیکرت) از 160 نفر(به روش کوکران) از مردمو مسئولان مرتبط سنجش شده و نتیجه حاصل با استفاده از روش تحلیل عاملی به مدلی بهینه برای سازوکار شوراهای اجتماعی محلات شهر مشهد منتج شده است. به این ترتیب تحقیق پیش رو در زمره پژوهش های کاربردی و متکی بر رویکرد کمی خواهد بود. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد معیار حیطه وظایف با بار عاملی 13,961 و ضمانت اجرای مصوبات با بارعاملی 10,783 از جمله بحث برانگیزترین چالش ها در تعریف شوراهای اجتماعی محلات به شمار می رود

شوراها، شورای اجتماعی محلات مشهد، حکمروایی شهری، مشارکت شهری، مدیریت محله مبنا