تمایل انسان به جاودانگی و خلق هنر جاویدان از دیدگاه حکمت اسلامی

اندیشه جاودانگی یکی از دغدغه های اساسی آدمی و به خصوص دل مشغولی اندیشمندان و عالمان مسلمان بوده است. ایمان به مرگ است که جستجو برای یافتن اصول جاودانگی در ساختن و آفریدن را معنادار می کند، زیرا جاودانگی را قدرت می بیند و معماری تجسم آن قدرت است و انسان به این وسیله از ناتوانی به قدرت می رسد. در واقع انسان که حضور خود را در دنیای مادی کوتاه و اندک می بیند تلاش می کند با آفریدن آثار جاودانه خود را جاودانه کند. این آثار، ویژگی هایی دارند که آنها را از آثار مشابه متمایز می سازد. پرسش این است که این ویژگی ها چیست، که اثری را از اثر دیگر متمایز و آن را ماندگار و جاودان می کند؟ چیزی که امروزه ما شاهد آن هستیم، در اکثر موارد تهی از آن ارزش ها و تاثیرات است. معماری که دچار روزمرگی شده و بریده از آرمان ها، همچون هر کالای مصرفی دارای تاریخ انقضا گردیده است. این امر نه تنها باعث هدر رفتن سرمایه زیاد، بلکه موجب بی ارزشی هرچه بیشتر معماری شده است. معماری که هیچ حرفی برای آیندگان و هیچ جوهره ای از انسان معاصر را در خود ندارد. این مقاله به دنبال بررسی تعاریف مکاتب مختلف از راز جاودانگی یک اثر و یا تفسیر هنرمندانه و معمارانه از آب حیات عارفان است. در واقع این پژوهش قصد دارد، تمایل انسان به جاودانگی از نگاه دینی و غیردینی از دیدگاه برخی شخصیت های علمی و نمود آن بر خلق آثار جاویدان در هنر و معماری را مورد بررسی قرار دهد و به دنبال پاسخی برای این میل نهفته در انسان، از طریق خالقی ست که او را در اینجا همان هنرمند یا معمار فرض می کنیم که با خلق یک اثر هنری خارق العاده و یا ایجاد یک فضای تاثیر گذار، در حقیقت پاسخی به این میل سرکش خود می دهد و شاید سال ها از یک اثر با تحیر و به نیکی یاد شود و یه یقین همین برای خالق آن کافی است، که ازاین گونه آثار در معماری گذشتگان خود به وفور می بینیم

کلیدواژه ها:

جاودانگی ، امیال انسان ، صفات الهی ، تجسم قدرت ، راه بی زمان ، ماندگار