سیدمحمدحسین قریشی - ستادیار دانشگاه بیرجند
آناهیتا امیرشجاعی - کارشناس ارشد مترجمی زبان انگلیسی

مطالعات زبان شناسی تاریخی مبین این است که پدیده ترجمه در ایران قدمتی طولانی دارد . دوره ی ایران باستان و میانه از تاریخ تجزیه ی زبان های ایرانی از زبان های مشترک آریایی تاانقراض هخامنشیان و پس ازآن رادربرمی گیرد . در این مقاله نگارندگان برآنند تا با تکیه برمنابع مکتوب و موجود به بررسسی روند و نیز الگوهای ترجمه های صورت گرفته در این دوران از هزاره دوم ق . م تا قرن هشتم و نهم ق . م بپردازند و از این طریق به پژوهشگران و،مترجمان و زبان شناسان در آگاهی از پیشینه این فرایند زبانی،و اهمیت ترجمه در مراوده علمی و حفظ ادبیات و سنن عصر یادشده ،مدد رسانند . از این رو به دلیل کمبود منابع موجود در دوره باستان به واسطه تبعیت ادبیات این دوره از سنت شفاهی ،پس از مروری کلی بر روند ترجمه در این دوران به تحلیل و بررسی ترجمه های صورت گرفته در دوره میانه دوره ساسانی ،پرداخته می شود . با توجه به مطالعات انجام شده می توان گفت که رواج گسترده فلسفه و علوم یونان در ایران بویژه ایران میانه ،اساسا می تواند نتیجه ترجمه هایی باشد که اکنون عمدتا از میان رفته اند،مضاف بر این بسیاری از آثار تلخیص یا ترجمه شده به سریانی را می توان اساس داستان های گسترده اروپای قرون وسطی دانست

ترجمه،دوره باستان،دوره میانه،ادبیات و سنن،فلسفه و علوم یونان