مرتضی خانی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران
فیروز مهجور - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران

شهر استخر در استان فارس نامی آشنا برای همگان است وسعت آن بیش از 09 هکتار و مرتفع ترین قسمت محوطه با 11 مترارتفاع یکی از بزرگترین محوطههای باستانی ایران به شمار میرود. این شهر در دوران تاریخی و قرون اولیه اسلامی از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است. بررسی سفالینه ها در کنار مطالعه منابع، سکهها و دیگر یافتهها همگی نشان از نقش و اهمیت والای استخر از نظر سیاسی، اقتصای، اجتماعی، تجاری و هنری در قرون اولیه اسلامی دارد. اشکال و انواع متعدد سفالینه های دوره اسلامی استخر از مهمترین سفال سازی قرون اولیه اسلامی است که با توجه به تنوع، ظرافت و تکنیک ساخت، در عین حال ناشناخته بوده و کمتر بدان پرداخته شده است. سفالهای اسلامی شهر استخر که از کاوشهای قبل از انقلاب اسلامی بدست آمده و امروزه در موزه و بانک سفال تختجمشید نگهداری میشود شامل گونههای متعدد سفالی با نقش و فرمهای متفاوت مربوط به قرون اولیه میباشد که میتوان آنها را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار دارد. با بررسی و توجه به فرم ظروف و نقوش تزیینی آنها، رابطهای بین فرم ظروف با نوع تزیین وجود دارد. در این مقاله با طبقه بندی سفالها، به سبک شناسی و رابطه بین نقش و فرم سفالها پرداخته شده است

استخر، دوره اسلامی، سفال، فرم ظروف، نقوش ظروف