علیرضا غفاری - دانشجوی دکتری معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران.
محمدمنصور فلامکی - استاد دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران
فرح حبیب - دانشیار گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

از مسائل مطرح نشانه شناسی، چگونگی ارتباط لایه های نشانه شناختی معماری متن/بافت برپایداری و پویایی یا عدم پایداری سامانه ای معماری می باشد. دراین مقاله جهت تبیین این مسئله، ضمن تشریح مفاهیم نشانه شناسی، رمزگان های نشانهشناختی زیبایی شناسی و اجتماعی که متاثر از مفاهیم فوق هستند، معرفی می گردند. سپس دو رویکرد مهم نشانه شناختی تحت عنوان مناسبات همنشینی و جانشینی، تبیین و مشخص خواهد شد که لایه های متشکل از رمزگان ها، چگونه تحت این رویکردها سبب پویایی یا زوال سامانه بافت معماری و شهری محدوده مورد مطالعه در بافت تاریخی کرمان خواهند شد. براین اساس تحلیلنشانه شناختی در مورد متن/بافت مورد نظر دردو بازه زمانی گذشته و معاصر، مشخص خواهد کرد که چگونه لایه های مختلف و سازنده متن/بافت سنتی، ارتباطی هم افزا و بافت ساز داشته و بالعکس در وضعیت معاصر به دلیل برهم خوردن ارتباط لایه هایرمزگان، اعم از اجتماعی – فرهنگی، کارکردی، زیبایی شناختی، معنایی و...، نتایج حاصل از مناسبات ها، انسجام زدایی و اغتشاش سامانه بافت راموجب شده است. درپایان تشریح و توصیه خواهد شد که شرط لازم برای هم افزایی، انسجام وتقویت این سامانه و آفرینش بافتی کارکردی، آن است که مسائل و موارد مربوط به هر یک از لایه ها را با توجه به مؤلفه ها و شاخصه های سایر لایه ها و در رابطه ای همسو و وحدت گرا، مورد خوانش قرار داده و حل نماییم

متن معماری، روابط همنشینی، روابط جانشینی، نشانه شناختی بافت، رمزگان