سیدابوالفضل قپانی - دانشجوی کارشناس ارشد فرایند، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران
مهران رضایی - استادیار گروه مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی، دانشگاه کاشان

یکی از مهم ترین و متداول ترین فرآیندهای تولید هیدروژن در صنعت، استفاده از فرآیند کاتالیستی ریفرمینگ مرطوب متان می باشد، که دارای مزیت هایی چون نسبت هیدروژن به منوکسید کربن بالا و هزینه ی عملیاتی پایین تر از فرآیندهای دیگر است. از جمله چالش های پیش روی صنایع نفت و گاز و پتروشیمی که از فرآیندهای کاتالیستی استفاده می کنند، غیرفعال شدن کاتالیست های مورد استفاده و در نتیجه پایین آمدن بازده تولید بر اثر عوامل مختلف از جمله نشست کربن و کک روی کاتالیست، بالارفتن هزینه های عملیاتی، بازیابی و تامین مجدد این کاتالیست هاست. به همین دلیل تحقیقات گسترده ای در خصوص روشهای کاهش میزان تشکیل کربن و کک بر روی سطح کاتالیست در حال انجام است. در میان روش های فوق افزایش خصوصیات قلیایی کاتالیست با افزودن فلزات قلیایی ، یکی از گزینه های مورد بررسی و مطالعه می باشد که می تواند سبب کاهش تشکیل کربن و کک بر روی سطح کاتالیست و افزایش پایداری کاتالیست گردد. در این مقاله، مطالعه جامعی در خصوص فرآیند تولید گاز سنتز، عوامل غیرفعال شدن کاتالیست های مورد استفاده در فرایند مذکور و به طور مخصوص مسئله نشست کربن و کک و روشهای کاهش تشکیل کربن بر روی سطح کاتالیست با تمرکز بیشتر بر نقش فلزات قلیایی صورت گرفته است

کاتالیست، هیدروژن، ریفرمینگ، غیر فعال شدن، ارتقاءدهنده قلیایی، کربن