آرام شاهی - دانش آموخته کارشناسی ارشد شیلات دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور. کد پستی: ۴۶۴۱۴ ۳
علیرضا ریاحی بختیاری - دانش آموخته کارشناسی ارشد شیلات دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور. کد پستی: ۴۶۴۱۴ ۳
باقر مجازی امیری - دانش آموخته کارشناسی ارشد شیلات دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور. کد پستی: ۴۶۴۱۴ ۳
پروا دهقانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد شیلات دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور. کد پستی: ۴۶۴۱۴ ۳

هدف از این تحقیق بررسی آسیبهای بافتشناسی ناشی از حضور بنزوآپایرن محلول در آب بر روی سلولهای هپاتوسیت وسینوزوییدهای خونی بافت کبدی در ماهی آزاد دریای خزر میباشد. بدین منظور ماهیان جوان آزاد با وزن تقریبی ۵2 گرم پس از دورهی سازگاری ٨ روزه به مدت ۳2 روز در معرض غلظتهای ۱2 و ۵2 میکروگرم بر لیتر بنزوآپایرن قرار داده شدند. در انتهای دوره برای انجام آزمایشات هیستوپاتولوژیک روی سلولها و سینوزوئیدهای کبدی، نمونههای بافت کبد ماهیان خارج شد و در محلول ثبوت بوئن تثبیت شدند. و پس از رنگآمیزی بافت ها با هماتوکسیلین ائوزین، لامها زیر میکروسکوپ – بررسی شدند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان دهندهی افزایش حجم سینوزوئیدها و شارش سلولهای خونی به فضای وریدی وهمچنین لخته شدن خون در بافت پارانشیم کبد بود. علاوه بر این افزایش تعداد سلولهای هپاتوسیت، نکروزهای موضعی بخش هایی از بافت پارانشیمی کبد. تغییرات دژنراتیو بافت کبد از قبیل پیکنوز هسته، قطعه قطعه شدن هسته و از بین رفتن مجاری صفراوی از دیگر علائم شایع هیستوپاتولوژیک مشاهده گردید. نتایج بدست آمده نشان میدهند که بنزوآپایرن در دراز مدت آثار منفی بر هموستازی، سلامت ماهی و فعالیت کبد بواسطهی تغییرات بافت شناسی ایجاد مینماید

بنزوآپایرن، ماهی آزاد دریای خزر، هپاتوسیت کبدی ، پارانشیم کبد