رزا فریدون پور - دانشجوی کارشناسی ارشد،گروه باستان شناسی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر،ابهر،ایران
فرزاد مافی - استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر،دانشکده علوم انسانی، گروه باستان شناسی، ابهر، ایران

حوزه جغرافیایی استان های لرستان و ایلام به عنوان کریدورمناطق مهم بین فرهنگی ومحل برهم کنش فرهنگها در ادوارباستانی ایران درگستره زاگرس مرکزی به شمار می روند. دراین بین محدوده مطالعاتی به واسطه ی دارا بودن شرایط خاصزیست محیطی جهت شکل گیری و توسعه نسبی جوامع انسانی ازویژگی های خاصی برخوردارند.با این تفاسیر به منظوررسیدن به مقصود این مقاله، نخستین قدم بررسی و شناسایی محوطه های محدوده مطالعاتی و تقکیک این محوطه ها ازنظردوره بندی تاریخی بود. حوزه سد کرخه 2، درسال 1392 به منظورعملیات نجات بخشی باستان شناسی مورد بررسیمیدانی قرارگرفت. و در نتیجه آن تعداد 10 محوطه اشکانی - ساسانی جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دهند. بااستفاده از سیستم اطلاعات چغرافیایی پراکنش محوطه های شناسایی شده نسبت به متغیرهایی نظیر ارتفاع ازسطح دریا،دوری و نزدیکی به منابع آب، درصد شیب زمین، کاربری اراضی و لندفرم مطالعه شد. مطالعه به عمل آمده نشان داد کهعوامل طبیعی موثر در شکل گیری استقرارهای انسانی منطقه مورد مطالعه عبارتنداز، ارتفاع، منابع آب، پوشش گیاهی،شیب و فواصل محوطه ها ازمنابع آبی که دراین پژوهش به آنها پرداخته خواهد شد. در پایان براساس نتایج این پزوهشمشخص شد که عوامل طبیعی نقش متفاوتی را درتوزیع محوطه های تاریخی اشکانی و ساسانی داشته اند و همه آنها ازیک متد و روش یکسانی پیروی نمی کنند و در مجموع دو نوع الگوی استقراری درمنطقه شناسایی شده است؛ یکجانشینو کوچ نشین. نوع غالب استقرارهای این منطقه را محوطه های یکجانشین تشکیل می دهند.

زاگرس مرکزی، حوزه سدکرخه 2، اشکانی، ساسانی، ، GIS