محمد رحمانی - استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
میلاد نادری ظهیر - کارشناس شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

شناخت الگوی توسعه ی کالبدی شهر به منظور هدایت آن در راستای توسعه ی پایدار شهری امری اساسی است. الگوی رشد و توسعه ی کالبدی شهر به عنوان الگوی فضایی فعالیت های انسان، در برهه ی خاصی از مان تعریف می شود و به دو دسته ی گسترش افقی و الگوی شهر فشرده تقسیم می گردد. در دهه های اخیر شهرها به شکلی بی برنامه رشد نموده و محدوده های شهری در مدت کوتاهی به چندین برابر وسعت اولیه ی خود رسیدند؛ این معضل به الگوی گسترش افقی شهری معروف گردیده و منشأ بسیاری از مشکلات در شهرهای کشورهای درحال توسعه شده است. شهر لالجین نیز در طول سال های اخیر از این معضل جان سالم به در نبرده است، لذا محقق در این پژوهش با بهره گیری از مدل هلدرن به تحلیل الگوی گسترش کالبدی- فضایی این شهر با روش تحلیلی- توصیفی و به صورت مطالعه ی اسنادی- کتابخانه ای پرداخته و جهت بررسی بیشتر موضوع به مشاهده ی مستقیم و غیرمستقیم، مشاهده ی تصاویر و نقشه ها و همچنین مطالعات میدانی پرداخته است. نتایج پژوهش نشان می دهد از آنجایی که نرخ رشد جمعیت در دهه ی 90-1375 منفی می باشد، گسترش کالبدی شهر از رشد جمعیت پیشی گرفته و منجر به رشد بی قوارگی شهر در گذر زمان شده است، بر این اساس الگوی رشد فشرده به عنوان الگوی توسعه ی آتی شهر پیشنهاد می گردد.

گسترش کالبدی- فضایی شهر، بی قوارگی شهر، مدل هلدرن، رشد فشرده، شهر لالجین