فاطمه امانی - مدیر خدمات آموزشی موسسه علمی کاربردی جهاد دانشگاهی و مدرس مراکز علمی کاربردی

انسان به عنوان موجودی فعال در محیط زیست با توجه به خصوصیات منحصر به فردی که دارد از جمله قدرت تفکر و بهره کشی واستعمار، از زمانی که پای در عرصه حیات گذاشت به دنبال استفاده از امکانات محیط خود برای زندگی و به دست آوردن آسایشبوده است. اما با توجه به رشد جمعیت انسان و استفاده بی اندازه در ابعاد مختلف از طبیعت و سوء استفاده عده ای افراد سودجو وکوتاه فکر، نابودی حیات بعضی از موجودات و اختلال در محیط زیست های مختلف اتفاق افتاد. در این میان انسان های متفکر وآ ینده نگر و دوست دار حیات از زمان های گذشته تلاش وافری کردند تا استفاده از طبیعت، به حالت تعادل توأم با تعامل و محبتبرگردد و در ازای استفاده از طبیعت، نیازهای اساسی او نیز برآورده سازد تا ادامه حیات آن میسر گردد. با افزایش توان فن آوریهادر بهره برداری از منابع طبیعی، تعادل زیست محیطی، در دو قرن حاضر به زیان طبیعت بر هم خورده که پدیده ای اسفبار و گاهجبران ناپذیر بوده و در ربع قرن اخیر از مرز جامعه گذشته است.واقعیت امر این است که امروزه گذر به شیوه مشارکتی در تصمیم گیری ها ، برنامه ریزی و اداره امور ، گریز ناپذیر و ضروریبنظر میرسد زیرا از یک سو ظرفیت ها برای جلب مشارکت و حضور مردم بالا رفته است و از سوی دیگر مسائل پیچیده تر از آنهستند که به وسیله تعداد معدودی قابل حل باشند . امروزه ارتباط مردم با حکومت و دولت ها و جلب مشارکت هر چه بیشترمردم در امور مختلف از طریق نهادهایی صورت می گیرد که به سازمان های مردم نهاد معروف گردیده اند و به عنوان نهادها وموسساتی کار آمد و مکمل بخش دولتی در تأمین اهداف توسعه از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشند سازمان های مردم نهاد(سمن) یا NGO سازمان های غیردولتی و غیرانتفاعی هستند که نه به دولت وابسته هستند و نه اثری از حاکمیت دولتی درونآن ها پیدا می شود، و نه بودجه ای از دولت به صورت رسمی می گیرند. این سازمان ها دارای اساسنامه مکتوب و مدون می باشند وتشکیلات آنها از قبل ثبت شده است. یکی از مهمترین خصوصیات سمن ها، داوطلبانه بودن عضویت در آنها می باشد که با توجه بهنیاز جامعه ایجاد می شود. امروزه سازمان های غیردولتی با تکیه بر حمایت و توانمندی های مردم، بازوی قدرتمند دولت در جهتاجرای طرح ها و فعالیت های منابع طبیعی و محیط زیستی به شمار می روند.

محیط زیست، مشارکت، سازمانهای مردم نهاد، منابع طبیعی و دولت ها