عبدالرضا حسامی - عضو هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، گروه شیمی آلی، مرودشت، ایران
سیدمحمدرضا موسوی - عضو هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، گروه بیماری شناسی گیاهی، مرودشت، ایران

در حال حاضر روش معمول در کنترل نماتدهای مولد گره ریشه استفاده از سموم شیمیایی است که به دلیل آلودگی محیط زیست و تاثیر منفی روی زندگی انسان ها، باید به سرعت با روش های بی خطر جایگزین شوند. قارچ Pochonia suchlasporia یک عامل کنترل گر زیستی است که توانایی آن در کنترل نماتدهای مولد گره ریشه قبلا اثبات شده است. در این آزمایش تاثیر این قارچ در فعال نمودن دفاع ذاتی گیاه از طریق ردیابی فعالیت آنزیم های پراکسیداز (POX) و فنیل آلانین آمونیالیاز (PAL) در ریشه های گیاه بادمجان در روزهای فرد هفته ی اول پس از تلقیح با نماتد بررسی گردید. قارچ روی محیط سبوس جو-ماسه پرورش داده شده و قبل از انتقال نشا به گلدان ها به نسبت 1% وزنی با خاک مخلوط گردید. سپس به ازای هر گرم خاک تعداد 5 عدد تخم و لارو سن دوم به خاک اضافه گردید. تیمارهای آزمایش شامل گیاه سالم (H)، گیاه آلوده به نماتد (N)، گیاه سالم تیمار شده با قارچ (F) و گیاه آلوده به نماتد در حضور قارچ (F+N) بود. نتایج نشان داد که فعالیت این دو آنزیم در روز اول و در تیمارهای F و F+N حداکثر بود. میزان فعالیت آنزیم ها در تیمار F به آرامی کاهش یافت در حالی که در تیمار F+N دارای نوسان بود. بیشترین فعالیت این دو آنزیم در تیمار N در روز پنجم آزمایش دیده شد. بنابراین P. suchlasporia به همان خوبی که تخم های نماتد را پارازیته می کند، به طور موثری نیز می تواند سیستم دفاعی گیاه را فعال نماید و برای کنترل این نماتد قابل توصیه است.

قارچ های انگل نماتد، کشاورزی پایدار، مقاومت سیستمیک اکتسابی، مقاومت سیستمیک القایی، نماتد