سیدمحمود حسینی صدیق - دانشجوی کارشناسی ارشد آب و هواشناسی کاربردی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

تغییرات دمای جو به علت عبور سیستمهای هوا اغلب بسیار ناگهانی است، از آنجا که سرمای بهاره یکی از پدیدههای مهم و زیانآور مورد مطالعه در آبوهواشناسی است که از دیدگاه کاربردی به بسیاری از فعالیتهای انسانی بویژه فعالیتهای کشاورزی ارتباط پیدا میکند. . لزوم برنامهریزی در برابر خطرات این پدیده ایجاب میکند تا مطالعاتی بر روی ویژگیها، شاخصها، خصوصیات فضایی، قابلیت وقوع و پیشبینی آن بتفکیک شاخصهای مختلف، صورتگیرد. شهرستان اسفراین به دلیل ویژگیهای خاص جغرافیایی چون تلاقی شرایط کویری و کوهستانی از تنوع آبوهوایی ویژهای برخوردار بوده است. در این پژوهش به منظور تعیین زمانهای رخداد پدیده سرمای دیررس بهاره، دمای حداقل روزانه ایستگاه اسفراین برای یک دوره آماری 8 1385-1392 ساله انتخاب و استفاده شد.طولانیترین و شدیدترین سرمای دیررس بهاره بین روزهای 25 تا 27 فروردین 1388 و 30اسفند 1390 تا 4 فروردین 1391 رخ داده است.برای تعیین الگوهای سرمای این سه دوره، نقشههای همدیدی سطح 500هکتوپاسکال و فشارسطحدریاSLP و دمایتراز 1000 هکتوپاسکال بررسی شد.نتایج نشان میدهد، الگوی اصلی حاکم درسرماهای بهاره مورد بررسی، ناشی از نفوذ تودههای هوای سرد عرضهای بالای شمالگان و شمالاروپا بوده که در بعضی مواقع به صورت دو قطبی عمل کرده که باعث عمیق شدن ناوه گردیده است.

همدید، سرمای بهاره، شهرستان اسفراین