سارا کلبعلی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک دانشگاه شهرکرد
شجاع قربانی - دانشیار گروه علوم خاک دانشگاه شهرکرد
مهدی نادری - دانشیار گروه علوم خاک دانشگاه شهرکرد

پوشش سنگریزه سطحی به عنوان یکی از عوامل زبری سطح خاک میتواند نقشی موثر در کنترل فرسایش خاک داشته باشد در این تحقیق اثر پوششهای مختلف سنگریزه سطحی را بر فرسایش شیاری و حد آستانه تشکیل شیار بررسی میکند. . برای این منظور تحقیق برروی 33 کرت با طول و عرض به ترتیب 22و0/5متر با شیب ثابت 3 درصد با دوتیمار پوشش سنگریزه0و10و20و30درصدو سه شدت جریان سطحی 2/5و5و7/5 لیتر دردقیقه انجام شد زمان تعیین شده برای مطالعه هر کرت 02 دقیقه در نظر گرفته شد که در این زمان 32 درصد پوشش سنگریزه مانع تشکیل شیار دردبی 2/5لیتر در دقیقه گردیده است. به طور کلی زمان تشکیل شیار با افزایش پوشش سنگریزه سطحی در دبی ثابت، افزایش یافته و با افزایش دبیهای جریان سطحی در پوشش سنگریزه سطحی یکسان، کاهش یافته است به گونهای که کمترین زمان تشکیل شیار 4 دقیقه به دبی 7/5لیتر دردقیقه و صفر درصد پوشش سنگریزه سطحی مربوط میباشد. این مطالعه افزایش فاصله تشکیل شیار در اثرافزایش پوشش سنگریزه سطحی را نشان داد که علت آن افزایش زبری هیدرولیکی و تنش برشی بحرانی در اثر اسقرار پوشش سنگریزه در سطح خاک میباشد دبی7/5لیتر در دقیقه درکرت بدون پوشش سنگریزه باعثتشکیل شیار در کمترین فاصله 42 سانتی متری اول کرت گردیده است و بیشترین فاصله تشکیل شیار 135 سانتیمتری اول کرت متعلق به کرت با دبی 5 لیتر بر دقیقه و 32 درصد پوشش سنگریزه میباشد. در پوششهای سنگریزهای یکسان با افزایش دبی جریان سطحی، متوسط هر سه بعد شیار طول، عرض و عمق افزایش یافته است ولی در دبی جریان سطحی ثابت با افزایش پوشش سنگریزهای به علت افزایش زبری هیدرولیکی شیارهای ایجاد شده، کم عمق و عریضتر گشته اند

شهرکرد، رواناب، کرت، ، دبی جریان سطحی