علی شکوهی - دکترای شهرسازی
پریسا عزیزیاری قبادی - کارشناس ارشد طراحی شهری

در یک کلام فضای شهری بستر حیات مدنی جامعه، فرم مناظر و دورنماهای شهر بخشی از شکل شهر است که ناظر آن را دریافت می کند به عبارت دیگر شکل شهر در لایه های منظر شهری به کیفیتی مستقیما محسوس تبدیل می شود یعنی منظر شهر عینیت قابل ادارک و فضای مورد ادراک ما را از واقعیت موجود شهر پیرامونمان دریافت می کند دورنمای شهر تصویر کلی از شهر است که در متن زمینه و افق شهر دیده می شود در عین حال ترکیب کل عناصر و بافت های درشت دانه شهر را نیز در متن این دورنما می توان دید شاید وجود خط آسمان زیبا و منظم تاثیرگذارترین عامل در نظم دهی به فضاهای شهری باشد عاملی که امروزه به ندرت در نماهای شهری آن را مشاهده می کنیم و حتی آنجا که در گذشته خط آسمان مورد قبولی وجود داشته ساختمان های جدیدی که بدون توجه به این مسئله ساخته شده اند آن را از بین برده اند می توان گفت که اغتشاشات بصری در خط آسمان که معرف و شاخص هویت شهر و تلفیقی از توپوگرافی و فرم ساختار شهر است خوانایی فضاهای شهری و در نهایت نشانه های موجود در این فضاها را تهدید می کند در بررسی های تجربه شهر از این مقیاس به نظر می رسد تنوع در ارتفاع و عدم پیروی در واحدهای همسایگی موجب بی قاعده و اتفاقی در اکثر بلوک های شهری حادث می گردد در واقع منظر شهری با توجه به موجودیت آن به صورت جزئی از کالبد شهر جزئی از مهمترین عناصر شهر به شمار می رود. در عین حال ترکیب این عنصر و شخصیت آن بیش از دیگر عنار تشکیل دهنده شهر بر اصول و ارزش های ذهنی و فرهنگی به اصطلاح غیر مادی مبتنی است به گونه ای که مظهر نظم و یا تنوع در سیمای شهر است.

فضای شهری، دورنمای شهری، بلوک های شهری، خط آسمان، خوانایی