پاکزاد آزادخانی - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، مدرس دانشگاههای ایلام ،
کبری مردانی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری موسسه آموزشی باختر ایلام

توسعه فضایی و فیزیکی شهر، فرآیند پویا ومداومی است که اگر این روند سریع و بی برنامه باشد، نه تنها ترکیب فیزیکی مناسبی از فضاهای شهری به وجود نخواهد آمد، بلکه مشکلات عدیده ای را نیز در زمینه دسترسی به خدمات مختلف دامن گیر شهروندان خواهد نمود. کشور ما هم به دلیل اجرای الگوهای نامناسب توسعه و به تبع آن ایجاد صنایع مونتاژ و در حاشیه قرار دادن کشاورزی مهاجرت های روستا- شهری در آن شدت گرفت به طوری که این پدیده به عنوان یک معضل اجتماعی، سیاسی واقتصادی در کشور مطرح است. امروزه مهاجرت روستائیان به شهرها باعث توسعه نااندیشیده شهرها از جمله ایلام شده است . شهر ایلام در دهه های گذشته به دلیل مرکزیت سیاسی،اداری،خدماتی وتزریق بودجه های دولتی از یک سو وپیروزی انقلاب اسلامی وتوجه به محرومان وجنگ تحمیلی از سوی دیگر مهاجران زیادی را به سمت خود کشانده است که این روند برای دهه های آتی نیز ادامه دارد که پیامدهای بیکاری،حاشیه نشینی،کمبود خدمات وتجهیزات،مشاغل کاذب وتوسعه کالبدی - فضایی لجام گسیخته شهر را به دنبال دارد. این مقاله با هدف بررسی نقش مهاجرت در توسعه شهر ایلام طی سال های (85-1355) انجام شده است.در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است.و برای تجزیه و تحلیل یافته ها از روش هندسی جمعیت (p) برای دستیابی به این هدف استفاده شده است.یافته های تحقیق نشان می دهد که در دهه 65-1355 مهاجرت با 75/6 درصد عامل اصلی توسعه فیزیکی شهر ایلام بوده است.ودر دهه های 75-1365 و 85-1375 به ترتیب مهاجرت با 25/6 و 48/8 درصد بعد از رشد طبیعی جمعیت مهمترین عامل توسعه شهر بوده است.

مهاجرت، توسعه کالبدی- فضایی، رشد شهری ، شهر ایلام