حمیدرضا صارمی - استادیار گروه شهرسازی دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس تهران
نسیم رفیعی راد - دانشجوی مقطع ارشد مهندسی معماری واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی بروجرد
محسن قاسمی مقدم - دانشجوی مقطع ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد ، عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان خرم آباد

این مقاله به مقایسه تطبیقی دگرگونی های حریم خانه های ایرانی پرداخته و تحولات فوق را مورد مداقه قرار داده است بررسی حاضر نشان می دهد که گذار به جامعه مدرن که با غلبه شهر نشینی و تغییر الگوی مسکن و تغییر شرایط سکونت همراه است به درجات مختلف در همه کشورهایی که تجربه مدرنیته را طی کرده اند و می کنند قابل مشاهده است و خلاصه ای از بررسی های مقایسه ای فوق محتوای مقاله حاضر را تشکیل می دهد. معمار سنتی با توجه به اصل حریم اقدام به طراحی مسکن سنتی می کند لذا مسکن سنتی محرمیت را با خلق فضای جدید و بر اساس ایجاد حرمت برای ساکنین و واردین ایجاد می نماید او ویژگی تفکیک بیرونی و اندرونی و همچنین انحراف دید در ورودی را برای ایجاد مفهوم حریم و محرمیت بر میگزیند. در اصل تحقق مفهوم بیرونی و اندرونی پاسخی معمارانه به فرمایشات قرآن و احادیث در زمینه محرمیت و خواست های فطری ساکنان مسلمان که همانا محجوب بودن و دوری از چشم نامحرمان است می باشد و در عین ان حرمت و احترام میهمانان نیز رعایت می شود بدین ترتیب با حفظ حریم اهل خانه زندگی خانوادگی مختل نمی گردد و باعث افزایش آرامش و تعادل روانی می شود روش پژوهشی مورد استفاده در این مقاله روش توصیفی ، تاریخی و روش تحلیل داده ها تطبیقی بوده ، روش گرد آوری داده ها به صورت اسنادی و فیش برداری و کتابخانه ای بوده است.

حریم، اشرافیت، خانه های سنتی ایرانی، مسکن اسلامی، سایه اندازی