علی کرم عبداللهی - کارشناس ارشد زراعت
سید عطالله سیادت - استاد دانشگاه کشاورزی رامین اهواز
مهران ممبینی - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز

به منظور تعیین مناسب ترین تراکم کاشت و امکان معرفی ارقام جدید و پرمحصول برنج، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با دو عامل اصلی تراکم های (20´20، 25´25 و 30´30 سانتی متر) و عمل فرعی شش رقم برنج (گرده ، حمر ، چمپا ، عنبربو ، هویزه و N22) در سه تکرار در سال زراعی 1389 در روستای تازنگ سوالی از توابع بخش صیدون واقع در شمال شرق خوزستان به اجرا در امده است نتایج نشان داد که در بین تراکم های مختلف صفات تعداد پنجه در بوته، تعداد پنجه در متر مربع، ارتفاع گیاه، تعداد خوشه در بوته، تعداد خوشه در متر مربع، تعداد دانه پر در خوشه، تعداد دانه پوک در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، و شاخص برداشت معنی دار و صفات درصد باروری خوشه، طول خوشه، نسبت طول خوشه به ارتفاع گیاه معنی دار نبود، همچنین در بین ارقام مورد مطالعه صفات، ارتفاع بوته، طول خوشه، نسبت طول خوشه به ارتفاع بوته، تعداد دانه پر در خوشه، تعداد دانه پوک در خوشه، درصد باروری، وزن هزار دانه، عمکلرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی دار و صفات تعداد پنجه در بوته، تعداد پنجه در متر مربع، تعداد خوشه در بوته و تعداد خوشه در متر مربع معنی دار نبود . در بین تراکم های آزمایشی تراکم 20´20 سانتی متر با میانگین عملکرد دانه 5015 کیلوگرم در هکتار بیشترین میزان عمکرد دانه و تراکم 30´30 سانتی متر با میانگین عملکرد دانه 3902 کیلوگرم در هکتار کمترین میزان عملکرد دانه در واحد سطح را به خود اختصاص دادند. در ارقام کشت شده نیز رقم های (N22، گرده ، عنبربو و چمپا) به لحاظ عملکرد دانه تفاوت معنی داری با هم نداشتند و دارای اختلاف ناچیزی بودند که در یک سطح قرار گرفتند اما بین سایر ارقام اختلاف معنی داری وجود داشت و رقم هویزه با میانگین عملکرد دانه 5404 کیلوگرم در هکتار و رقم حمر با میانگین عملکرد دانه 3719 کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین و کمرین میزان عملکرد دانه را نشان دادند. اثرات متقابل تراکم در رقم برای صفت تعداد دانه پوک در خوشه معنی دار و برای مابقی صفات بررسی شده معنی دار نبود.

برنج، تراکم، رقم، عملکرد و اجزای عملکرد