محمد ذونعمت کرمانی - دانشجوی دکتری هیدرولیک دانشگاه صنعتی خواجه نصیر طوسی
سلمان احمدی - کارشناسی ارشد فتوگرامتری دانشکده ژئودزی و ژئوماتیک دانشگاه صنعتی خوا

شناخت رفتار حوزه های آبریز و آبخیز درون منطقه در برابر بارش و سایر عوامل طبیعی؛ یکی از مهمترین مسائل در مدیریت، طراحی سازه های پایین دست، آبخیزداری و .. می باشد بدون شک یکی از اولین مسائل مورد نظر، رفتار حوزه در ایجاد روانابها و بالتبع هیدروگرفهای مربوط به حوزه می باشد. یکی از مناسب ترین روشها برای تعیین مقدار رواناب و شبکه آبراهه های درون حوزه استفاده از مدل رقومی ارتفاعی منطقه (DEM) می باشد. در این شیوه منطقه و یا حوزه مورد نظر به تعدادی سلول شبکه بندی می شود، در ساده ترین حالت هر سلول بیانگر عددی است که ارتفاع آن نقطه را مشخص می کند، با استفاده از اطلاعات رقومی ارتفاعی سلولها می توان به مدل پخش آب درون حوزه دست یافت. در بررسی های دقیق تر هر یک از سلولها می تواند خصوصیات خاص خود را از جمله جنس بستر، شدت بارش و .. را بپذیرد بدیهی است که با ریز شدن شبکه بندی نتایج حاصله دقیقتر خواهند بود. در این مقاله روش کلی و اوصولی تعیین مسیر آبراهه های درون یک منطقه با داشتن اطلاعات (DEM) یک ناحیه توضیح داده شده است. همچنین تعیین خطوط جریان درون منطقه ای از استان ژآذربایجان شرقی با استفاده از نرم افزار ArcGIS نشان داده شده است.

حوزه آبریز ، مدل رقومی ارتفاعی ، (DEM)