مازیار حسینی - رئیس مرکز و دبیر ستاد مدیریت بحران شهر تهران
شاهین محمدی یگانه - جانشین گروه مدیریت بحران مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران مدرس و

وقوع حوادث طبیعی گسترده، به ویژه در شهرهای بزرگ همواره با پیامدهای منفی، بی نظمی و آشفتگی همراه است. در این میان، نقش نیروهای تخصصی برای نجات جان افراد گرفتا ردر زیر آوار و رسیدگی اولیه به مجروحین از نظر کمی بسیار محدود می شود، زیرا عامل زمان و وصعت فیزیکی حادثه در موفقیت عملیات نجات حرف اور را می زند. در یک عملیات امدادرسامی و نجات متغییرهای زیادی دخیل می باشند. تجارب گذشته ثابت کرده در حوادث بزرگی همچون زلزله های ویرانگر، حجم زیادی از فعالیتهای نجات توسط خود مردم و در ساعات اولیه پس از حادثه انجام می پذیرد. این اقدامات معمولا فاقد مدیریت و ساختار از پیش تعریف شده بوده و در مجموع آسیب هایی را به مجروحین وبازماندگان وارد آورده و فرصت های بی شماری را نیز برای نجات جان انسان ها از بین میبرد. تربیت نیروهای نیمه حرفه ای در سطح محلات بر پایه واحد همسایگی سبب می شود تا فعالیتهای جستجو و نجات مصدومین با سازماندهی و کیفیت بهتری انجام شده و هدایت نیروهای تخصصی نیز بر اساس اطلاع رسانی مناسب و به موقع نیروهای مردمی به نحو شایسته تری صورت گیرد. تسریع سازماندهی شده در فعالیتهای امدادرسانی و نجات، علاوه بر اینکه آسیب های جبران ناپذیر را تا حد قابل قبولی کاهش می دهد، خروج از شرایط بحرانی و بازگشت به وضعیت عادی را نیز شتاب می بخشند. در این مقاله سعی شده است تا با ارائه بخشی از اطلاعات فنی جستجو و نجات که می تواند در سطح عمومی و همگانی تدریس شده و در مجموع به سازماندهی و تشکیل تیم های مردمی در محله ها منجر شود، ضرورت سازماندهی و آموزش شهروندان در این زمینه را بیان نماید.