اثر درمان جراحی جراحات رکتوواژینا بر روی باروری گاو شیری

اطلاعات مربوط به 147 رأس گاو مبتلا به پارگی های درجه سه رتوواژینا، پنوموواژینا، اوروواژینا و فیستول رکتوواژینا که در اینجا کلاً تحت عنوان جراحات رکتوواژیا نامیده شده اند در یک گاوداری شیری دارای 1420 رأس گاو شیری بین سالهای 1372 تا 1375 مورد بررسی قرار گرفت و مشخصات هر عارضه و نتایج باروری پس از درمان مشخص شد. از این تعداد 97 مورد (66 درصد ) آن مربوط به زایش اول بودند و 81 مورد (55/1 درصد) مبتلا به پنومووازنا، 27 مورد (18/4 درصد) مبتلا به پارگی درجه سه رکتوواژینا، 5 مورد (3/4 درصد) مبتلا به فیستول رکتوواژینا، 22 مورد (15 درصد) مبتلا به اوروواژینا و 12 مورد (8/2 درصد) مبتلا به ترکیبی از دو یا سه ع ارضه بودند. تعداد 13 رأس گاو در زایمان بعدی مجدداً دچار همان عارضه شدند و 5 رأس جراحاتی از انواع دیگر نشان دادند. این چهار عارضه همراه با وازینیت، سرویسیت بوده و متعاقب آنها عوارضی مانند اندومتریتف متریت و گاهی چسبندگی تخمدان مشاهده شد که مسبب کاهش باروری هستند. از تعداد 147 رأس گاو جراحت دیده 87 مورد مربوط به زایش ا ول که فاقد جفت ماندگی بودند برای انجام مطالعه انتخاب شدند. از این 87 مورد 73 مورد تحت عمل جراحی قرار گرفتند که 61 مورد آن (83/6 درصد) آبستن شدند. از تعداد 14 مورد جراحی نشده نیز 11 مورد (78/6 درصد) آبستن شدند. در گاوهای عمل شده ای که در جراحی آنان تأخیر شده بود درصد آبستنی کاهش یافت به طوری که در روزهای 1 تا 45، 46 تا 90، 91 تا 120 و بعد از 121 پس از زایش به ترتیب 85/5، 82/4، 75 و 73/7 درصد آبستنی مشاهده شد. این مطالعه نشان داد که جراحات رکتو واژینا بر روی باروری گاو تأثیر منفی می گذارند به طوری که در مقایسه گاوهای جراحت دیده و گاوهای جراحت ندیده، فاصله زایش تا اولین تلقیح، Days open و فاصله دو زایش درگاوهای جراحت دیده افزایش یافت (p<0/05) و تعداد تلقیح به ازای آبستنی و میزان حذف در این گاوها افزایش و میزان آبستنی کاهش یافت. در این مطالعه تجزیه و تحلیل ها در زایش اول انجام شد. انجام جراحی بخصصو قبل از روز چهل و پنجم پس از زایش بهتر از انجام ندادن جراحی بود به طوری که در گاوهایی که قبل از روز چهل و پنجم پس از زایش جراحی شده بودند در مقایسه با گاوهایی که بعد از روز چهل و پنجم جراحی شده بودند، فاصله زایمان تا اولین تلقیح (99/7 در مقابل 142/8 روز) و فاصله دو زایش (428 در مقابل 485/9 روز) کمتر بود (p<0/05) و تعداد تلقیح به ازای آبستنی (3/06 در مقابل 3/27 تلقیح)، میزان آبستنی (32/7 در مقابل 30/6 درصد) و درصد حذف (15 در مقابل 17 درصد) بهتر بود. گاوهای جراحی شده قبل از روز چهل و پنجم پس از زایش در مقایسه با گاوهای جراحی نشده میزان آبستنی (32/7 در مقابل 30/6 درصد)، تعداد تلقیح به ازای آبستنی (3/06 در مقابل 3/27 تلقیح) و میزان حذف (15 در مقابل 21/4 درصد) بهتری داشتند. در مجموع گاوهای جراحی شده در مقایسه با گاوهای جراحی نشده Days open (228/6 در مقابله 164/5 روز)، فاصله زایش تا اولین تلقیح (131/1 در مقابل 93/4 روز) و فاصله دو زایش (476/8 در مقابل 407/9 روز) بیشترین داشتند که علت آن احتمالاً تأخیر در زمان جراحی بود ولی تعداد تلقیح به ازای آبستنی (3/20 در مقابل 3/27 تلقیح) و میزان آبستنی (31/3 در مقابل 30/6 درصد) و میزان حذف (16/4 در مقابل 21/4 درصد) گروه جراحی شده بهتر بود. اختلافات تولید شیر 305 روز نیز در گروه جراحی شده و جراحی نشده و گروه نرمال معنی دار نبود. نتیجه اینکه به منظور پیشگیری از بروز زیانهای ناشی از جراحات رکتوواژینادر گله های شیری در مرحله اول، پیشگیری از بروز این جراحات و در مرحله بعد انجام جراحی به موقع (ترجیحاً قبل از روز چهل و پنجم پس از زایش) به عنوان راه حل اقتصادی پیشنهاد می شود. زیرا در صورت تأخیر در عمل جراحی یا عدم ا نجام عمل جراحی باروری دام به طور چشمگیری کاهش می یابد.

کلیدواژه ها:

گاو ، جراحات رکتوواژینال ، باروری ، درمان جراحی