سیدمصطفی رضوی دینائی - گروه آموزشی پاتوبیولوژی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
صادق رهبری - گروه آموزشی انگل شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران

کوکسیدیوز یکی از مهمترین بیماری های اقتصادی صنایع پرورش ماکیان در دنیاست. در حال حاضر شیمی درمانی مهمترین روش کنترل و پیشگیری از این بیماری می باشد. اخیراض تلاشهایی در جهت القاء ایمنی در برابر کوکسیدیوز پرندگان صورت گرفته و چند واکسن زنده تخفیف حدت یافته به صورت تجاری به بازار عرضه شده اند. مطالعه حاضر به منظور بررسی ا یمنی زایی اسپوروزوآیت و مروزوآیت/یمریاتنلا از راه تلقیح داخل رکتوم انجام شده است. تعداد صد قطعه جوجه یکروزه نژاد تخمی به پنج گروه بیست تایی تقسیم شدند. چهار گروه از جوجه ها با مقادیر کم و زیاد اسپوروزوآیت و مروزوآیت و گروه پنجم (گروه شاهد) با بیست میکرولیتر محیط استریل هنکس تلقیح گردیدند. همه جوجه های ایمن شده و غیر ایمن به وسیله ده هزار ا واوسیست /یمریاتنا (سویه متجانس) در سن سه هفتگی چالش شدند. مدفوع پرنده ها به صورت روزانه تا 8 روز پس از دوره پیش آشکاری مورد آزمایش قرار گرفت و متوسط تعداد اواوسیست در گرم (OPG) در هر گروه محاسبه شد. نتایج حاصله اختلاف معنی داری (P<0.05) را بین پرندگان ایمن شده به وسیله اسپوروزوآیت و گروه شاهد نشان د اد. به علاوه اختلاف معنی داری بین پرندگان ایمن شده با دز بالای مروزوآیت و گروه شاهد مشاهده شد. هیچ اختلاف معنی داری بین جوجه های ایمن شده با دز پایین مروزوآیت و گروه شاهد وجود نداشت. جوجه های ایمن شده با اسپوروزوآیت محافظت بالاتری را نسبت به گروهایمن شده با مروزوآیت نشان دادند. یافته ها نشان داد که تشکیل و بلوغ شیزونت نسل ا ول/یمریاتنلا نقش مهمی در القاء پاسخ ایمنی دارد. انجام تجزیه در شرایط مزرعه مؤید محافظت طولانی مدت در اثر تلقیح دز پایین ا سپوروزوآیت بو که به نظر می رسد به علت بلغ اواوسیست ها و عرضه پادگنی مداوم می باشد.

اسپوروزوآیت، مروزوآیت، ایمریاتنلا، کوکسیدیوز، ماکیان