معصومه شیخ ها - کارشناس ارشد شهرسازی، مدرس دانشگاه پیام نورمرکز ساری
سیدسینا محسن زاده شاهاندشتی - کارشناس ارشد شهرسازی، مدرس دانشگاه پیام نورمرکز ساری

در قرن جدید و تحت تأثیر پارادایم جهانی شدن، شهرها با تحولاتی در شکل و عملکرد مواجه شده اند که عمدتاض در سه گروه: الگوهای زندگی، الگوها و شیوه رفت و آمد و شیوه ترکیب کاربری زمین و فعالیت قابل مشاهده است. در این راستا محیط های خلق شده و تغییرات منتج از فناوری های نوین ساختار اقتصادی- سیاسی و اجتماعی- فرهنگی جهان را تحت لوای جهانی شدن به اضمحلال برده است و موجب شکلگیری شهرهایی عام و بی هویت گردیده است. آنچه که اهمیت پژوهش حاضر را شکل می بخشد، واکاوی قواعد شکل دهی به پارادایم شهر ایرانی- اسلامی با شهر جهانی به جهت کشف و توصیف اجزای پارادایم های اشاره شده، در دسته تحقیقات کیفی قرار گرفته است. لذا در گام نخست با دیدی جامع در یک فرایند یکپارچه به درک و توصیف مؤلفه های سازنده هر پارادایم پرداخته و سپس در قالب تحلیل های مقایسه ای یا تطبیقی، بازشناسی و معرفی مؤلفه های روساختی منتج از ارزش ها صورت می پذیرد. نتایج حاصل از این پژوهش، بر بلوغ یافتگی اصول کارکردی شهر ایرانی- اسلامی و تبلور آن در نیازهای اساسی شکل دهنده به ساختار شهر جهانی تأکید داشته و آشکار می سازد که قواعد برنامه ریزی شهری شهرهای آینده در فرایند جهانی شدن در حال نزدیک شدن به قواعد شهرهای اسلامی- ایرانی می باشد. علت این حرکت، سازگاری نحوه شکل گیری شهرهای ایرانی- اسلامی با ساختار محیط طبیعی از یک سو و ارتباط مستقیم شکل و عملکردهای شهر با ارزش های واقعی نهفته در وجود انسانها از سوی دیگر است.

شهر ایرانی- اسلامی، شهر جهانی، جهانی شدن