میزان اثرپذیری فعالیت های اقتصادی از آلایندگی گازهای گلخانه ای حاصل از سوخت های فسیلی بر محیط زیست در اقتصاد ایران براساس الگوی ماتریس حسابداری اجتماعی

چگونگی ارتباط بین فعالیت های اقتصادی یک نظام اقتصادی و اهمیت آن به لحاظ تولید، درآمد، مصرف و انتشار آلاینده زیست محیطی همواره مورد توجه اقتصاد دانان بوده است. شاخص های عملکردی آلاینده های زیست محیطی و بررسی کمی و به لحاظ روش شناسی بر دو الگو استوار است. این دو الگو عبارتند از: الگوی داده- ستانده و الگوی ماتریس حسابداری اجتماعی است. پیوند همزمان همه متغیرها و سنجش عملکردی بخش های اقتصادی در ماتریس حسابداری اجتماعی می تواند تصویر واقع بینانه تری از ابعاد اقتصادی و اجتماعی در اقتصاد ملی را نشان دهد. نقش محیط زیست در توسعه پایدار و نیز رفاه جوامع بشری سبب گردید که موضوع تلفیق همزمان موضوعات زیست محیطی و مسائل اقتصادی در یک سیستم ادغام شده ماتریس حسابداری اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد. یافته های تحقیق این مقاله اثر پذیری فعالیت های اقتصادی ناشی از آلایندگی گازهای گلخانه ای حاصل از سوخت های فسیلی با توجه به داده های موجود برای سال 1385 مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که تولید ناخالص داخلی زیست محیطی حدود 1/99 درصد کمتر از تولید ناخالص داخلی است. فعالیت های منسوجات، پوشاک و چرم و صنایع غذایی و دخانیات بیشترین تغییرات زیست محیطی به ترتیب 4/81 و 4/63 درصد دارا می باشند. همچنین نتایج نشان می دهد که بیشترین میزان انتشار انواع آلاینده ها به تفکیک آن در فعالیت ها و نهادهای اقتصادی مربوط به بخش حمل و نقل 48 درصد، صنایع ذغال کک و پالایشگاه های نفت 14/9 درصد، استخراج نفت و گاز طبیعی 7/5 درصد، تأمین آب، برق و گاز 7/4 درصد و خانوارها 5/6 درصد می باشد.

کلیدواژه ها:

اثر پذیری ، گازهای گلخانه ای ، ماتریس حسابداری ، توسعه پایدار و مصرف انرژی