بهناز انصاری فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد، بخش مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران
مهدی لسانی - دانشیار، بخش مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران
پریسا انصاری فرد - دانش آموخته کارشناسی علوم تربیتی و دبیر آموزش و پرورش، ایرانشهر، ایران
نرگس انصاری فرد - دانش آموخته کارشناسی علوم تربیتی و آموزگار مقطع ابتدایی، ایرانشهر، ایران

هر گاه سخن از یک نظام آموزشی برگرفته از مکتبی فلسفی است، نظام فکری خاصی به میان می آید، بسته به ایدئولوژی آن مکتب به طبع نحوه تعامل و ارتباط بین عناصر اصلی تعلیم و تربیت مانند: معلم، شاگرد، مدرسه، روش های تدریس، اهداف تعلیم و تربیت و ... متفاوت خواهد بود. این تفاوت گاه به محوریت معلم و گاهی به محوریت شاگرد یا شکل سوم محوریت سایر عناصر مانند محتوای درسی منتهی می گردد که در هر کدام نقش و جایگاه معلم، شاگرد و میزان اثرگذاری هر کدام بر نحوه و میزان شکل گیری شخصیت انسانی متفاوت خواهد بود. به دلیل تنوع و گستردگی مسائل آموزشی و از طرفی اهمیت غیرقابل انکار آنها، هدف در این مقاله بررسی و مقایسه نقش معلم، شاگرد، مدرسه، روش های تدریس و اهداف تعلیم و تربیت در دو دیدگاه ایده آلیسم و پراگماتیسم است و در این راستا از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است که طبق آن ابتدا به توصیف مطالب از کتب مختلف پرداخته و سعی در بررسی و تحلیل آنها به عمل آمده است. در نهایت نتایج بدست آمده به صورت نکاتی موردی و کاربردی ذکر شده است تا تمامی افرادی که به نوعی با مسائل آموزشی و تربیتی سروکار دارند به ویژه مربیان گرامی با توجه به شرایط، محیط، اهداف و نیازهایشان بتوانند آنچه مناسب تر است را برگزینند.

معلم، شاگرد، روش های تدریس، اهداف تعلیم و تربیت، ایده آلیسم، پراگماتیسم