محمد علی فربودنیای جهرمی - دکترای تخصصی شیمی دارویی عضو هیئت علمی پارک علم و فناوری فارس- شیراز
زهرا حسینی - کارشناس ارشد علوم گیاهی عضو هیئت علمی پارک علم و فناوری فارس- شیراز
علیرضا خداوندی - دکترای تخصصی میکروبیولوژی بخش بیولوژی مولکولی دانشگاه UPM مالزی

گیاه فراسیون (Marrubium vulgare L.) از گیاهان دارویی خانواده Labiatae است که به دلیل دارا بودن لابدن دی ترپینن های فورانی ( Furanic Labdane Diterpene ) از اهمیت قابل توجهی برخوردار است این گیاه از اثرات فارماکولوژیکی برجسته ای نظیر ضد سرفه، خلط آور و دیورتیک برخوردار است و در درمان نارسایی برونشیت ها و آسم اثرات مطلوبی دارد گیاه فوق در قالب پژوهش های انجام شده به منظور بررسی قابلیت ضد میکروبی برخی گیاهان دارویی بومی فارس مورد ارزیابی قرار گرفته است . در این مطالعه اندام های هوایی گیاه پس از جمع آوری از حومه شهر شیرزا در شرایط استاندارد خشک گردید و سپس پودر گیاه با متانول 80% آبی استخراج و در شرایط خلا تا خروج کامل حلال تغلیظ گردید در مراحل بعد فراکسیون کلروفرم حاصل از عصاره متانولی تحت کروماتوگرافی ستونی روی سیلیکاژل (Sio2) قرار گرفته و راندن ستون با حلال های با افزایش پلاریته منجر به استخراج ماروبین (Marrubiin) ماروبینول (Marrubinol) و ماروبینیک اسید (Marrubinic Acid) و چند ترکیب دیگر گردید با توجه به اثرات ضد باکتریایی گزارش شده برای گیاه عصاره متانولی حاصل مورد ارزیابی اثرات ضد هلیکوباکتر پیلوری با روش مولر- هینتون براث علیه پنج سوش کلینیکی استخراج شده از بیماران قرار گرفت و نتایج بدست امده با آنتی بیوتیک سیپروفلوگزاسین مقایسه گردید نتایج معنی دار عصاره متانولی در ظهور اثرات انتی هلیکوباکتر گیاه ما را بر آن داشت تا برخی اجزای شیمیایی آن با تکنیک های متداول شیمیایی و کروماتوگرافی جداسازی و مورد بررسی مجدد قرار گیرند میزان پایین ترین غلظت ممانعت از رشد (MIC) حاصل از ماروبین 20mg/ml در مقایسه با ماروبینک اسید 50mg/ml نشان داد که ماروبین در ظهور اثرات ضد هلیکوباکتر پیلوری از سایر ترکیبات مورد آزمایش از برتری معنی داری برخوردار است نتایج حاصل نشان می دهد که گیاه فوق با توجه به ویژگی های ساختاری برخی ترکیبات آن نظیر ماروبین می تواند مورد مطالعات دقیق تر و جامع تر فارماکولوژیکی قرار گیرد تا در کنترل و یا درمان کمکی از نقش ضد میکروبی آنها در فراورده های گوناگون استفاده گردد.

لابدن دی ترپین، ماروبین، آنتی هلیکوباکتر پیلوری