عبدالله سمیعی - کارشناس ارشد مهندسی فرآوری مواد معدنی، کارشناس گروه پژوهشی مهندسی م
احمد خدادادی - استادیار گروه مهندسی محیط زیست و فرآوری مواد معدنی، دانشکده فنی و مهن

سدهای باطله مکان هایی برای جمع آوری و نگهداری پساب ها و مواد باطله حاصل از فرآیند تغلیظ در کارخانه های فراوری مواد معدنی می باشند . هدف از طراحی سدهای باطله ایجاد مکان امن و پایدار برای دفع مواد باطله کارخانه های فرآوری است . طراحی سدهای باطله بر اساس مشخصات باطله مورد نظر، مواد موجود برای ساخت دیواره سد، عوامل مرتبط با محل احداث سد و هزینهها انجام می شود . سدهای باطله در انواع مختلف بالارو، پایین رو و برجا ساخته میشوند . مدیریت سدهای باطله شامل طراحی، ساخت و توسعه، استفاده از سد، بسته شدن سد و عملیات پس از آن می باشد . سدهای باطله برکیفیت آب ها ی سطحی و زیرزمینی، بهداشت و سلامت جامعه، گیاهان، جانوران و خاک اثرات نامطلوبی دارند . خرابی سد در اثر شگستگی و آلودگی های ناشی از نفوذ مواد سمی از دلایل عمده مشکلات زیست محیطی سدها به شمار میرود . در کارخانه فراوری طلای آقدره 0/05 ppm استحصال طلا توسط فرایند سیانوراسیون انجام میگیرد و پساب وارد سد باطله میشود . سیانید ماده بسیار سمی و خطرناک است و حدود آن موجب مرگ انسان میشود . ورود آن به آب ها ی سطحی، زیرزمینی و خاک خسارات جبران ناپذیری را بر محیط زیست و زندگی بشری به همراه دارد . سد باطله کارخانه فراوری طلای آقدره از نوع خاکی و برای جلوگیری از نفوذ آب ها ی سیانیدی کف آن حداقل با یک متر خاک رس و از یک نوع پلاستیک مخصوص پوشیده و فشرده شده است . در سیستم PPSM حجم بیشتری از آب نسبت به تیکنر از اسلاری جدا می شود بطوریکه محصول نهایی آن به صورت گل آب درمی آید، حجم سد حدود 10 میلیون متر مکعب براورد گردیده است .

سد باطله،طراحی , اثرات زیست محیطی , سیانور