سیدهادی حسینی - دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود
محمد عطایی - دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود

قابلیت حفاری به عنوانیک مشخصه فنی سنگ ها از اهمیت بسزایی در انتخاب ماشین آلات، انتخاب سرمته مناسب، ارزیابی و پیش بینی سرعت حفاری و نیز استهلاک سرمته برخوردار است . مقاومت، مهمترین پارامتر مهندسی سنگ بوده و تاثیر چشمگیری بر قابلیت حفاری سنگ ها و میزان سرعت حفاری دارد . پارامترهای متعددی قابلیت حفاری را تحت تاثیر قرارمی دهند که از جمله مهمترین این پارامترها می توان به مقاومت سنگ ها اشاره نمود . لذا کلیه عوامل موثر بر مقاومت، قابلیت حفاری سنگ را نیز به طور غیرمستقیم تحت الشعاع قرارمی دهند . میزان هوازدگی، بر کلیه مشخصات سنگ ها تاثیر می گذارد . هوازدگی یکی از مهمترین عوامل کاهش کیفیت و مقاومت ذاتی سنگ می باشد . در این مقاله تاثیر میزان هوازدگی بر قابلیت حفاری سنگ ها مورد مطالعه قرار گرفته است . برای این منظور پنج نوع سنگ مختلف مورد آزمایش مقاومت فشاری تک محوری و نیز آنالیز شیمیایی (XRF) قرار گرفته اند . سپس شاخص هوازدگی شیمیایی نسبت سیلیس به آهن (SF) برای این سنگ ها محاسبه شده است . برای تعیین قابلیت حفاری سنگ ها، کلیه نمونه های سنگی با استفاده از دستگاه حفاری مورد حفاری قرار گرفته و سرعت حفاری در آنها ثبت شده است . در نهایت با توجه به نتایج حاصل از آزمایش های انجام شده، رابطه ریاضی بین شاخص هوازدگی و میزان سرعت حفاری به دست آمده است . نتایج این تحقیق نشان می دهد با افزایش میزان هوازدگی قابلیت حفاری سنگ ها به صورت لگاریتمی افزایش می یابد .

حفاری، قابلیت حفاری سنگ ها، هوازدگی، شاخص هوازدگی شیمیایی