بررسی تاثیر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر باززایی گیاه دارویی زیره سیاه (Bunium persicum Bioss)

زیره سیاه (Bunium persicum) گیاهی از خانواده چتریان (Umbellifera) می باشد که به لحاظ برخورداری از ارزش دارویی و اقتصادی بالا جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است این گیاه بومی خاورمیانه به ویژه جنوب شرقی ایران بوده و در کشورهایی همچون هندوستان، پاکستان، افغانستان ، اروپای جنوب شرقی و قفقاز نیز پراکنش دارد. طولانی بودن طول دوره رویش وجود خواب در بذر و نیاز به پیش تیمار سرما جهت جوانه زنی از موانع اساسی کشت زراعی این گیاه می باشد لذا استفاده از تکنیک های کشت بافت گیاهی جهت تکثیر این گیاه در راستای رفع مشکلات مورد اشاره و به منظور گسترش و توسعه این گیاه دارویی ارزشمند ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد . این مورد اشاره و به منظور گسترش و توسعه این گیاه دارویی ارزشمند ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. این پژوهش با هدف القاء کالوس و باززایی ریزنمونه های ریشه و ریز غده صورت پذیرفته است. ریزغده ها و ریشه های حاصل از گیاهچه های زیره در محیط کشت درون شیشه ای به قطعات 1×1 سانتی متر تقسیم شده و جهت تولید کالوس به محیط کشت MS با تیمارهای هورمونی BAP و KIN به همراه NAA منتقل گردیده و در شرایط 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی در دمای 25 درجه سانتیگراد به مدت 6 هفته نگهداری گردیدند. بیشترین حجم کالوس در تیمار 1/5mg/l NAA+ 0/5mg/l BAP و بالاترین درصد کالوس زایی و درصد اندام زایی به ترتیب در تیمارهای هورمونی 1/5mg/l NAA + 0/5mg/l Kin و 1mg/l NAA مشاهده گردیدند گیاهچه های باززایی شده به محیط کشت پایه جهت تولید ریشه منتقل شدند.

کلیدواژه ها:

زیره سیاه ، کالوس ، ریز غده ، کشت بافت