مقایسه کارایی نشانگرهای رتروترانسپوزونی IRAP و REMAP مبتنی بر LTR های جو در گیاه دارویی بادرنجبویه (L.Melissa officinalis)

بادرنجبویه گیاهی از خانواده نعناعیان با کاربردهای فراوان در صنایع داروسازی است که مانند اغلب گیاهان دارویی کارهای اصلاحی کمی در آن انجام گرفته است بنابراین گام اول در اصلاح این گیاه تعیین سطح تنوع ژنتیکی و روابط اکوتیپ وحشی آن می باشد با توجه به نقش رتروترانسپوزن ها در تکامل گیاهان و نیز حفاظت شدگی توالی های تکراری طویل انتهایی (LTR) خانواده های رتروترانسپوزونی بین گونه ها و جنس های مختلف گیاهی در این پژوهش از آغازگرهای مبتنی بر LTR های رتروترانسپوزن های جو برای تولید نشانگرهای IRAPو REMAP در 12 اکوتیپ بومی و دو رقم از آلمان و ژاپن استفاده شد. در تکنیک IRAP هفت آغازگر رتروترانسپوزونی و ترکیب آنها در 115 ژنوتیپ بادرنجبویه ، 456 نشانگر با درجه چند شکلی 95% تولید کرد . ترکیب این آغازگرها با شش آغازگر ISSR در REMAP منجر به تکثیر 939 قطعه ژنومی گردید. تعداد نشانگر تولید شده به ازای هر فرد برای هر آغازگر یا ترکیب آنها در تکنیک های IRAP و REMAP به ترتیب برابر 8/89 و 9/08 بود مقایسه کارایی این دو نشانگر بر اساس میزان اطلاعات چند شکلی (PIC) و شاخص نشانگر (MI) نشان داد که نشانگرهای IRAP با متوسط PIC و MI (0/27 و 14/39) بالا در مقایسه با نشانگرهای REMAP (0/28 و 11/72) کارایی بیشتری را در تمایز و تفکیک ژنوتیپ های بارنجبویه داشتند . نتایج حاصل در مجموع نشان دهنده امکان استفاده از آغازگرهای طراحی شده بر اساس نواحی LTR رتروترانسپوزن های یک گونه در گونه ها یا جنس های دیگر بود. همچنین تکثیر تعداد زیاد قطعات ژنومی در بادرنجبویه با استفاده از هر دو تکنیک نشانگر پراکنش رتروترانسپوزون ها و جایگاه های ریزماهواره در ژنوم بادرنجبویه بود.

کلیدواژه ها:

بادرنجبویه ، شاخص نشانگر ، میزان اطلاعات چند شکلی ، REMAP ، IRAP