بررسی پراکنش و فیتوشیمیایی تعدادی از گونه های دارویی و معطر استان مازندران

استان مازندران به دلیل دارا بودن آب و هوای بسیار متنوع دارای پوشش گیاهی بسیار غنی می باشد که استفاده بهینه از این سرمایه عظیم نیاز به شناخت و تحقیق بیشتر در مورد آن دارد . جمع آوری ، شناسایی، مطالعه پراکنش جغرافیایی و فیتوشیمیایی تعدادی از گیاهان دارویی و معطر از اهداف این تحقیق می باشد در این تحقیق پس از جمع آوری گیاهان نسبت به شناسایی گیاهان دارویی و معطر اقدام گردیده و از طریق پیمایش زمینی در عرصه منابع طبیعی نسبت به تعیین پراکنش گونه های مورد بررسی در هر یک از مناطق مختلف اقدام گردیده است . سپس از هر کدام از گیاهان به میزان 1 کیلوگرم در شرایط سایه خشک و نمونه ها پس از آسیاب با استفاده از دستگاه کلونجر به روش تقطیر با آب اسانس گیری شده و سپس نمونه اسانس تهیه شده توسط دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده تاکنون بیش از 70 گونه دارویی و معطر در عرصه منابع طبیعی استان شناسایی شده که این گونه ها عمدتا در عرصه مرتعی، جنگلی و اراضی دشتی استان پراکنش دارند در این تحقیق 20 گونه به لحاظ کمی و کیفی اسانس مورد ارزیابی قرار گرفته که تعدادی از این گونه ها شامل : گل اروانه البرزی، انواع مریم گلی، انواع آویشن، عروس کوهی، علف ماهور، انواع مریم نخودی و .... بوده همچنین در زیر نام و درصدهای مختلف اسانس به همراه نام گونه آورده شده است: Mentha aquatica (1,8Cineole 27.2%) و Eupatorium cannabinum (a-Terpinene 17. 8%) و Froriepia subpinnata (Pcymen- 8-ol 34.7%) و Echium italicum (Hexadecanol 27.1 %) و Calamintha officinalis (B-bisabolene 9.9%) و Artemissia fragrans(Camphor 46%) و Teucrium scordium(B-carophyllene 22.8%) و Betonica niveasubsp.mazandarana ( Cis-sesquisabinene hydrate 9.1 %), و Asyneuma pulchellum (Humulene epoxide 19.1%) و Messerschmidia sibirica (Pentadecanone ( 29.9 % ) و Hymenocrater elegans (Manoyl oxide ( 22.7 ) و Ballota nigra (Caryophyllen oxide 7.9 ) و Salvia multicaulis (1.8-cineol 10.7% ) و Onosma microcarpum (Thymol 24.1 %), و Phlomis cancellata (Germacrene-D 25.6 %), و Stachys pubescens (Borneol 6.3 %). لازم به ذکر است طبق بر رسی های به عمل آمده این گونه ها دارای اثرات آنتی اکسیدانی ، آنتی باکتریالی، ضد ویروس و ضد قارچ بوده و تعدادی از گونه ها آندمیک و بعضی ها بومی استان می باشند.

کلیدواژه ها:

فیتوشیمیایی ، گونه های دارویی و معطر ، مازندران